Oost-Indische Buurten

Het Salahutugebergte ligt in het oosten van het eiland Ambon. De hoogste piek is 1.023 meter hoog.

Bron
-          Atlas

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Salahutuplein (1)

Sabang is de meest noordelijk en westelijk gelegen stad van de Indonesische archipel, de punt van Sumatra. Het bestaat uit het hoofdeiland Weh (Pulau Weh) dat 156,3 km2 groot is en enkele kleinere eilanden, die nog geen vierkante kilometer zijn. De eilanden liggen in de provincie Aceh. Het administratieve centrum is gelegen op het eiland Weh, 17 km ten noorden van Banda Aceh op het vaste land van Sumatra. De stad heeft volgens de volkstelling van 2014 een inwoneraantal van 32.271. Voor de opening van het Suezkanaal in 1869 gingen de schepen van de VOC rond Afrika door de Straat van Soenda naar Batavia. Na de opening van het Suezkanaal was de route via de Straat van Malakka korter. De natuurlijke haven is zeer diep en goed beschut. Een reden voor de regering van Nederlands-Indië om in 1883 een kade in Sabang te openen. In eerste instantie was de haven bedoeld als een kolenstation voor de Nederlandse Marine, maar later ook konden ook koopvaardijschepen goederen in- en vooral uitvoeren vanuit Noord-Sumatra. In 1903 werd er een handelsstation geopend en kwam het in directe mailverbinding met Nederland.

Bronnen
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921), p.470-471.
-           https://en.wikipedia.org/wiki/Sabang,_Indonesia (2-12-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Sabangplein (1), Sabangstraat (3)

Willem Rooseboom werd op 9 maart 1843 in Amsterdam geboren. Hij was de zoon van Jacob Rooseboom en Fernandina Frederika Waller. OP veertienjarige leeftijd werd hij naar de Koninklijke Militaire Academie in Breda gezonden. In 1861 werd hij tweede luitenant bij de genie. In 1874 kreeg hij een positie bij de generale staf en werd docent aan de hogere krijgsschool. Rooseboom werd in 1884 lid van de Tweede Kamer, waardoor hij bij de krijgsmacht op non-actief ging. Na zeven jaar kamerlidmaatschap ging hij terug het leger in en promoveerde tot directeur van de Hogere Krijgsschool. Hij verwierf in 1897 de generaalsrang toen hij werd bevorderd tot generaal-majoor en commandant van de stelling Amsterdam. Hij trad toe tot commissies die onderzoek instelden naar de staatsrechtelijke verhouding tussen het Indisch- en het Nederlands leger. Op 17 juni 1899 werd zijn carriere onderbroken door het Koninklijk Besluit waarbij hij benoemd werd tot gouverneur-generaal van Nederlands-Indië. Na bijna zestig jaar weer een militair als gouverneur-generaal. Hij moest Indië verdedigen tegen onverhoopte aanvallen van een buitenlandse vijand. Hij aanvaardde het ambt op 3 oktober 1899 en maakte al snel een inspectiereis over Java. Het leidde tot de bouw van nieuwe forten, de stelling Bandoeng werd gevormd en een kring van defensiewerken rond Batavia werd aangelegd.

De Roma kwam in 1914 als vrachtschip in de vaart, toen onder de naam Medina, en werd in 1928 verbouwd en geschikt gemaakt voor emigrantenvervoer. Vanaf 1950 voer het schip op Australië. In 1951 nam de Roma de derde groep Molukkers mee vanaf Tandjoeng Priok naar Nederland. Het is het enige schip, weliswaar nu onder de naam Doulos, dat Molukkers naar Nederland in 1951 heeft gebracht, dat nog in de vaart is.

Bron
-           http://www.gahetna.nl/collectie/index/nt00336/achtergrond/boten/roma (25-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Roma (1)

Riouw, nu Riau, is een provincie op Sumatra, het ligt centraal oostelijk aan de Straat Malakka. Riouw was de hoofdplaats van de residentie Riouw en de onderhorigheden. Riau is een van de rijkste provincies in Indonesië en is rijk aan natuurlijke hulpbronnen, vooral aardolie, aardgas, rubber, palmolie en vezel plantages. De provincie omvat naast vier van de grootste rivieren van Sumatra ook het grootste oppervlak aan tropisch regenwoud van het eiland. Echter door de ontbossing ten behoeve van de palmolie is de bosbedekking enorm gedaald van 78 procent in 1982 tot slechts 33 procent in 2005. Riau heeft een inwonertal van 6.358.636 in 2014 en de hoofdplaats Pekanbaru heeft ruim één miljoen inwoners.  Vroeger werd de naam Riau alleen gebruikt voor de eilandengroep die de toegang tot de Straat Malakka ten westen en zuiden van Singapore afschermt. In 1958 werd de toenmalige provincie Centraal-Sumatra, bestaande uit het huidige Jambi, West-Sumatra en Riau, opgedeeld. Een nieuwe provincie met de naam Riau werd gecreëerd. De provincie bestond toen naast een groot deel van het Sumatraanse vasteland uit de Riouwarchipel (Kepulauan Riau), de aangrenzende Lingga-archipel (Kepulauan Lingga) en enkele honderden meer afgelegen eilanden in de Zuidchinese Zee (de Anambas-, Natuna-, Serasan- en Tambelangroepen). In 2004 is de Riouwarchipel een aparte provincie geworden.

Bronnen
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921), p.458-461.
-           P.A. van der Lith en Joh. F. Snelleman, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 3 (1896-1905), p.425-455.
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Riau (1-12-2017)       

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Riouwlaan (1), Riouwstraat (12)

Johan (Jan) Anthoniszoon van Riebeeck werd op 21 april 1619 in Culemborg geboren. Zijn vader was Anthony Janszoon van Riebeeck en zijn moeder Elisabeth Govertsdochter van Gaasbeek. Jan van Riebeeck werd in april 1639 door de bewindhebbers van de Kamer van Delft als chirurgijn aangenomen in dienst van de VOC. Hij voer in datzelfde jaar naar Sierra Leone, maar liep daar schipbreuk op. Een jaar later werd de VOC-bemanning opgehaald en meegenomen naar Batavia. Hij verliet het artsenvak en werd assistent bij de Generale Secretarie. In 1642 ging hij als secretaris naar Atjeh en kreeg als bewezen dienst de rang van onderkoopman. In 1643 vertrok hij naar Tonkin (Vietnam) en Tayouan (op Taiwan) en reisde door naar Desima (Japan). Hij bekwaamde zich in de zijdehandel en de locale talen en gebruiken. Eind 1647 voer hij terug naar Batavia. In 1648 ging hij terug naar Nederland waar hij aan het einde van dat jaar aankwam. Hij verliet de VOC omdat de bewindvoerders geen post voor hem handen die bij Jan van Riebeeck paste. In 1649 trouwde hij  in Schiedam met Maria de Queillerie. Uit dit huwelijk zijn vier zonen en vier dochters geboren, waarvan Abraham geboren in 1653 later gouverneur-generaal werd. 

Carel Reyniersz. (ook wel geschreven als Reijnersz., Reiniersz. of Reniers) werd gedoopt op 26 augustus 1604 in Amsterdam. Hij was de zoon van Dirck Reyniersz. en zijn tweede vrouw Susanna de Beaulieu. Reyniersz. schijnt al op jonge leeftijd in dienst van de VOC te zijn toegetreden. In 1628 werd hij in Coromandel geplaatst waar hij opklom en lang verbleef. Toen gouverneur IJsbrantsz van dat gewest in 1635 naar Batavia vertrok, werd Reyniersz. de nieuwe gouverneur. Kort daarna werd hij raad-extraordinair van Indië. In 1638 werd hij raad-ordinair, maar ging begin 1639 terug naar Nederland. Hij vestigde zich in Amsterdam waar hij in 1640 trouwde met Judith Barra. Nadat hij door speculatie zijn complete kapitaal had verlore, werd hij op 4 september 1645 weer tto raad-ordinair van Indië benoemd en vertrok met zijn vrouw naar Indië. Enige dagen na zij aankomst, en wel op 21 juli 1646 stierf zijn vrouw. Nadat gouveneur-generaal Van der Lijn ontslag had gekregen, werd Reyniersz. op 6 oktober 1650 tot zijn opvolger benoemd. Hij betrok het kasteel in Batavia met zijn tweede vrouw, de veertienjarige Françoise de Witt, waarmee in mei 1648 was getrouwd. Zij was geboren in Masulipatnam, India en had Nederland nooit gezien. De Nederlandse gewoonten aan het hof van de landvoogd werden kleiner.

Rembang is een residentie in Midden-Java en aan de noordzijde grenst de Javazee. Het is ook een afdeling en regentschap van de gelijknamige residentie. Tot slot kan het ook verwijzen naar de hoofdplaats van dit regentschap dat met zijn haven belangrijk is voor het achterland. De stad ligt circa 160 km. ten noordwesten van Soerabaja.

Bron
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921), p.454.

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Rembangstraat (1)

Gerard Reijnst, maar soms ook geschreven als Gerard Reynst, of met de voornaam Gerrit werd geboren in Amsterdam. Zijn geboortedatum komt in de biografieën niet voor. Hij was de zoon van Pieter Reijnst en Trijntje Syvertsdochter. Reijnst was reder en koopman in Amsterdam en in die hoedanigheid in 1599 medeoprichter en bewindhebber van de Brabandsche Compagnie. Hij behoorde tot de 76 bewindhebbers die in 1602 de VOC oprichtten. Het waren zijn collega-bewindhebbers in het college van de Heeren XVII die hem verzochten als opvolger van Pieter Both voor een periode van vijf jaar naar Indië te vertrekken. Op 2 juni 1613 verliet hij als gouverneur-generaal van Nederlands-Indië de rede van Texel. Op 5 november 1614 liep de vloot de rede van Bantam binnen.

Otto van Rees werd op 4 januari 1823 in Culemborg geboren. Zijn vader was stadsheel- en vroedmeester Johannes van Rees. Via zijn moeder, Geertruid Eduardina Holmberg de Beckfelt, kreeg hij belangrijke relaties in Indië. Haar broer was resident in de Preanger. Hij vertrok op jonge leeftijd naar Indië, waar hij 11 juli 1837 aankwam. Hij begon als klerk in dienst van de algemene secretarie in Buitenzorg en klom op om op 31 mei 1850 benoemd te worden tot referendaris bij dit kabinet. In 1851 werd hij inspecteur financiën. Van Rees die inmiddels getrouwd was met de op Java geboren Henriette Lucassen, vertrok vanwege haar gezondheid in 1853 terug naar Nederland. Hier overleed zijn vrouw. Van Rees keerde eind 1854 terug naar Batavia en zette zijn loopbaan voort in de bestuursdienst. Hij was achtereenvolgens resident van Kedoe, Bagelen en van Soerabaja. Van Rees was voor de tweede keer getrouwd met de op Java geboren Johanna Sara Wilhelmina van Braam Morris. Het paar kreeg zes dochters en een zoon. Op 14 januari 1864 werd hij lid van de Raad van Indië. Van Rees keerde in 1871 en 1872 terug naar Nederland om gezondheidsredenen. De koning benoemde hem, op voordracht van de minister van koloniën Frans van de Putte, tot vicepresident van de Raad van Indië, waarna hij opnieuw naar Indië vertrok. 

Laurens Reael werd geboren op 22 oktober 1583 in Amsterdam. Hij was de zoon van Laurens Jacobsz Reael en Giertgen Pietersdochter Nieuwes. Reael was goed onderlegd in oude en moderne talen en wiskunde. Hij studeerde en promoveerde in 1608 in de rechten in Leiden. Als commandeur van een vloot van vier schepen vertrok hij in mei 1611 (hij was pas 27 jaar) naar Indië. In mei 1612 kwam hij met drie schepen aan in de Molukken, waar hij nagenoeg zijn hele diensttijd in Indië zou doorbrengen. Eenmaal aangekomen nam gouverneur-generaal Pieter Both hem al snel op in de Raad van Indië als rechtskundig raadsman. Op 3 augustus 1613 werd hij benoemd tot vice-gouverneur in de Molukken, Amboina en Banda. In 1615 werd hij gouverneur over de Molukse eilanden. Na de dood van gouverneur-generaal Gerard Reynst op 7 december 1615 duurde het enige tijd voor de over het land verspreide leden van de Raad weer bijeen kon komen en een uitspraak kon doen over de opvolging. Op 19 juni 1616 koos men op Ternate éénstemmig Laurens Reael tot waarnemend gouverneur-generaal. 

Priok komt voor in de samenstelling Tandjoeng (Tanjung) Priok en is de belangrijkste haven van Jakarta. Het kustgebied van wat nu Tanjung Priok is, was een gebied van brak water met veel moerasbossen. Het gebied werd later ontwikkeld in de late negentiende eeuw als een nieuwe haven van Batavia ter vervanging van de haven Sunda Kelapa, die westelijker lag, maar te klein was voor het toegenomen verkeer als gevolg van de opening van het Suezkanaal. De bouw van de nieuwe haven werd gestart in 1877 door gouverneur-generaal Johan Wilhelm van Lansberge (1875-1881). De nieuwe haven werd vernoemd Tandjung Priok. Verschillende voorzieningen werden gebouwd ter ondersteuning van de functie van de nieuwe haven, zoals het Tanjung Priok Station (1914).

Bron
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921), p. 183.

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Priokstraat (1)

De Preanger is een bergachtige regio op West-Java. Onder de Pranger regentschappen vallen Bandung, West Bandung, Subang, Garut, Purwakarta en Sumedang. De Preanger beslaat ongeveer een zesde van geheel Java. De inlandse naam is Tanah Prijangan, een afkorting van Parahyangan, dat verblijf van de geesten betekent.

Bronnen
-           P.A. van der Lith en Joh. F. Snelleman, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 3 (1896-1905), p.331-333.
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Parahyangan (25-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Preangerstraat (3)

Ferry Portier is op 15 mei 1916 in Malang geboren en op 27 mei 2008 in Nijmegen overleden. Portier was een voormalig dwangarbeider aan de Birmaspoorweg die wist te vluchten en bij de etnische minderheid de Karens terecht kwam. Hier kon hij 2,5 jaar schuilen. Met een aantal andere ex-krijgsgevangenen en Karen-guerrilla’s voerde hij overvallen uit op de Japanners en de Burmese troepen die met hen samenwerkten. Hij maakte zich de taal eigen en raakte zeer gesteld op het Karen dorpshoofd Maung Mela die hem bescherming bood. In 1944 vielen Japanse militairen het gebied binnen. Maung Mela kreeg de doodstraf. Portier werd afgevoerd en kwam in de gevangenis van Singapore terecht. Daar maakte hij bijna een jaar later de capitulatie mee. Hij woonde en werkte bij Nijmegen. Op 90-jarige leeftijd heeft hij contact gezocht met de Karen-familie in Thailand, een ontroerend weerzien.

Bron
-           Pieke Hooghoff

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Ferry Portierstraat (1)

Pontianak is een industrie- en havenstad en tevens de hoofdstad van de provincie West-Kalimantan. Het ligt nagenoeg op de evenaar, het stadscentrum ligt drie km ten zuiden van de evenaar. In 2014 telde het 573.000 inwoners. De stad ligt in de delta van de rivier de Kapuas, dit maakt het kwetsbaar voor overstromingen. Pontianak was voorheen de hoofdstad van het onafhankelijke sultanaat Pontianak dat was opgericht op 23 oktober 1771 rond een oude handelspost aan de kust van Borneo.

Bron
-           https://en.wikipedia.org/wiki/Pontianak,_Indonesia (25-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Pontianakstraat (2)