Oost-Indische Buurten

Bali is een Indonesisch eiland en provincie, een van de Kleine Sunda-eilanden. Het ligt ten oosten van Java. De oppervlakte 5.633 km². Er wonen ruim 4,2 miljoen inwoners (census 2014). De hoofdstad is Denpasar. Tot 1958 was de hoofdstad Singaraja.
De Portugezen hadden in 1512 Bali al aangedaan op hun reis naar de Molukken. In 1597 betraden voor het eerst Nederlanders (de gebroeders Cornelis en Frederik de Houtman) het eiland, maar pas vanaf het midden van de negentiende eeuw kwam het eiland geleidelijk aan onder Nederlands bestuur en kreeg het een meer romantisch imago.
Het werd door ‘verlichte’ geesten gezien als het laatst overgebleven gebied met het oorspronkelijke hindoeïstische religieuze kastesysteem in Zuidoost-Azië, Hindu Dharma. Ruim negentig procent van de bevolking van Bali is hindoe. De uiteindelijke, bloedige onderwerping aan het Nederlandse bestuur vond in 1906-1907 plaats, nadat de Balinese adel in Badung (mannen, vrouwen én kinderen) massaal Perang Poepoetan (zelfmoord) pleegde door slechts gewapend met een kris en een klewang op het vijandelijke vuur in te lopen. Vanaf 1914 propageerde de KPM, de Koninklijke Pakketvaart Maatschappij, een Nederlands-Indische scheepvaartonderneming, toerisme naar Bali. Naast het landschap en de hindoe-rituelen voor de Balinese danseressen een grote attractie. Vanaf de jaren 70 werd Bali een massatoerisme eiland na de introductie van de vliegvakanties.

Bronnen
-           P.A. van der Lith, A.J. Spaan en F. Fokkens, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 1 (1896-1905), p.83-87.
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Bali_(eiland) (14 oktober 2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Bali (1), Balidwarsstraat (2), Balilaan (4), Baliplein (1), Balistraat (25). Totaal 33.

Vier Bali straatvernoemingen zijn opgeheven.

De Atlantis kwam in 1913 in de vaart voor de Royal Mail Lines en had een capaciteit van 1330 passagiers. Het schip heeft enkele jaren dienst gedaan als hospitaalschip en werd in 1948 verbouwd tot emigrantenschip. Het voer negen keer vanuit Australië over Nederlands-Indië om militairen en emigranten op te pikken, die naar Nederland werden gebracht. Dit schip nam de tweede groep Molukkers mee naar Nederland in 1951 (vertrek 21 februari uit Surabaya en aankomst 23 maart in Rotterdam). Een jaar later werd het schip in Schotland gesloopt.

Bron
-           http://www.gahetna.nl/collectie/index/nt00336/achtergrond/boten/atlantis (14 oktober 2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Atlantis (1)

Atjeh, de moderne Indonesische spelling is Aceh, is een provincie van het huidige Indonesië, en het ligt in het uiterste noorden van het eiland Sumatra. Het omvat het gebied dat van de zestiende tot de negentiende eeuw onderdeel vormde van het Sultanaat Atjeh. Aceh is bekend om zijn politieke onafhankelijkheid en sterke oppositie tegen buitenstaanders, inclusief de voormalige Nederlandse koloniale overheersing en de huidige Indonesische regering. Aceh heeft een oppervlakte van 55.000 km². Er wonen ruime 4,7 miljoen inwoners (census 2014), de hoofdstad is Banda Aceh in het uiterste noordwesten van het eiland en heeft 220.000 inwoners. Op 26 december 2004 is de stad en regio zeer zwaar getroffen door de tsunami en kostte aan bijna 170.000 mensen het leven.

Het motorschip Asturias werd in 1926 gebouwd als passagiersschip voor de Britse Royal Mail Lines door de werf van Harland & Wolff in Belfast (Noord-Ierland). Toen de boot te water werd gelaten was ze het grootste motorschip ter wereld. Er was ruimte voor ongeveer 1.100 passagiers in drie klassen en 450 bemanningsleden. In 1945, na de oorlog, werd de Asturias aangekocht door de Britse admiraliteit. Deze liet haar naar Gibraltar en later naar Belfast slepen. Daar werd ze hersteld en ingericht als emigranten- en troepentransportschip. Van 1949 tot en met 1951 heeft het schip als charter voor de Nederlandse regering gevaren voor het vervoer van militairen en emigranten. Dit schip voer op de terugreis vanuit Australië over Indonesië om de negende groep Molukkers naar Nederland te brengen (vertrek 23 april 1951 Tanjung Priok, aankomst op 17 mei 1951 in Amsterdam). Het schip werd in 1957 gesloopt. In woonoord Lunetten in Vught kreeg de straatnaam Asturias abusievelijk de naam Astorias.

Bron
-           http://www.gahetna.nl/collectie/index/nt00336/achtergrond/boten/asturias (14 oktober 2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Astorias (1)

Aroe, in de moderne spelling Aru, is een eilandengroep in de Bandazee in het oosten van de Indonesische eilandengroep de Molukken en behoort bestuurlijk tot de provincie Molukken. De totale oppervlakte is 8.563 km² en het hoogste punt is 241 m. De groep bestaat uit ongeveer 95 lage eilanden. De hoofdeilanden van noord naar zuid zijn Kola, Wokam, Tanah Besar, Wamar, Kobroor, Maikoor, Koba en Tarangan. Deze eilanden zijn gescheiden door zoutwaterkreken of kanalen en dit merkwaardige fenomeen is uniek in de wereld. In 1606 werden de Aroe-eilanden ontdekt door Willem Jansz. De Aroe-groep zijn al in 1623 door Jan Carstenz. aan het gezag van de VOC onderworpen. 

Bronnen
-           P.A. van der Lith, A.J. Spaan en F. Fokkens, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 1 (1896-1905), p.46.
-           http://indonesiatravelmagazine.com/aru-kei-tanimbar/ (14 oktober 2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Aroehof (1)

De grote viermotorige Fokker F.XXXVI PH-AJA, wordt speciaal voor de Indiëvluchten ontworpen, maar ‘ingehaald’ door de Amerikaanse Douglas machines. De ‘Arend’ komt 16 maart 1935 in dienst, wordt vooral op de Europese lijnen ingezet en op 25 augustus 1939 verkocht aan Scottish Aviation.

Bron
-     Nico Mulder

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren) 
Arendweg (1)

Een archipel is een eilandengroep of een gebied met veel eilanden, meestal vulkanisch van oorsprong. Voorbeelden zijn de Griekse en de Indonesische archipel.

Bron
-         Van Dale

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Archipel (1), Archipelhof (1), Archipellaan (1), Archipelplein (1), Archipelstraat (3), Archipelweg (1), De Archipel (1). Totaal 9.

Ambon (vroeger ook Ambonia door de Portugezen zo genoemd), is een eiland in de Molukkengroep in de Bandazee en behoort tot Indonesië. Het ligt ten zuidwesten van het veel grotere eiland Seram. Ambon heeft een oppervlakte van 761 km2. Er wonen ruim 441.000 mensen (census 2010), de hoofdstad is Ambon en het hoogste punt is de vulkaan Salahuta met 1038 meter. In de dorpen aan de kust leven de bewoners nog traditiegetrouw van kleinschalige landbouw en visvangst. Ongeveer de helft van de bevolking is protestants en de andere helft moslim. In de geschiedenis is Ambon een belangrijk specerijeneiland geweest. In 1946 werd Ambon deel van de deelstaat Oost-Indonesië. De opheffing van deze deelstaat na de soevereiniteitsoverdracht leidde tot het uitroepen op 25 april 1950 van de Republiek der Zuid-Molukken (Republik Maluku Selatan, RMS). De RMS werd bloedig onderdrukt na een strijd tussen Ambonese oud-KNIL-militairen en het Indonesische leger.

Bronnen
-           P.A. van der Lith, A.J. Spaan en F. Fokkens, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 1 (1896-1905), p.26.
-           Maluku, de Molukken, Indonesië Reisbibliotheek (1990), p.21-37.

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Ambon (1), Ambonlaan (3), Ambonpad (1), Ambonplein (2), Ambonstraat (17). Totaal 24.

Willem Arnold Alting werd op 11 november 1724 geboren in Groningen. Hij was getrouwd met Fokkelina Blencke. Alting studeerde van 1741-1750 rechten aan de universiteit van Groningen. Na zijn studie trad hij in datzelfde jaar 1750 in dienst als onderkoopman bij de VOC. Hij scheepte in aan boord van het schip ‘Middelburg’ en vertrok naar Batavia waar hij in juli 1751 aankwam. In 1754 werd hij bevorderd tot koopman en geheimschrijver. Via enkele secretarisfuncties werd hij door de Heren XVII in 1762 benoemd tot raadextraordinair van Nederlands-Indië. Op 2 september 1780 werd hij door de Raad van Indië gekozen tot provisioneel gouverneur-generaal. Vanaf maart verving Alting al de zieke Reynier de Klerk. Alting zwaaide maar liefst zeventien jaar de scepter over de VOC-bezittingen in Azië.

Ahiolo is een bergdorpje in de jungle van het binnenland van het eiland Seram op de Molukken. De originele nam voor Ahiolo was Kotanunu en nu heet het Abio. In de jaren vijftig van de vorige eeuw, was Ahiolo het centrum van verzet tegen Indonesië. In Ahiolo zetelde namelijk de regering van RMS (Republik Maluku Selatan). In 2014 wonen er niet meer dan circa tweehonderd gezinnen. Het is volledig afgesloten van de buitenwereld. Er is geen telefoon, elektriciteit, laat staan radio, televisie of computers. Als de avond valt, ontsteken de bewoners kleine petroleumlampen, als ze die al hebben.

Bronnen
-           Lakeman, Onno, Annis Lekransky (70) vond in de jungle het petekind van zijn vader (2014) https://ahioloweblog.files.wordpress.com/2014/05/20-14-primero-plus-herenigd-in-ahiolo-annis-en-petekind-van-vader.pdf (13 oktober 2017)
-           https://ahioloweblog.com/2015/08/05/ahiolo-%E2%9E%A2-abio-ahiolo/ (13 oktober 2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Ahiolostraat (1)

Op 15 september 1856 is Nicolaus Adriani geboren te Loosdrecht. Hij komt uit een bekend geslacht van theologen. Zijn vader, ds. M.A. Adriani, stond jaren lang aan het hoofd van het opleidingsinstituut voor zendelingen van de Utrechtsche Zendingsvereeniging. Nicolaus studeerde in de Indische taal- en letterkunde aan de Universiteit van Leiden. In 1894 trouwde Nicolaus met M.L. Gunning. Na zijn promotie tot doctor in de Indische Letteren vertrok hij als afgevaardigde van het Nederlandsch Bijbelgenootschap in 1895 naar Poso op Centraal-Celebes. Hij ging daar de taal bestuderen om de bijbel te kunnen overzetten.
In hoofdzaak concentreerde hij zich op de zogenaamde Bareë-taal, die een dominerende positie inneemt onder de talen van Centraal-Celebes. Van zijn hand, samen met collega dr. A. Kruyt, is het werk De Bareë sprekende Toradja’s. Door zijn lange verblijf in dit gebied was hij een Toradja onder de Toradja’s geworden.In 1900 en 1901 maakt hij een rondreis samen met ds. Gunning door Indië. Namens de Regering verbleef hij twee jaar in Sonder in de Minahassa ter bestudering van de taal Tontemboansch. In 1914 vertrekt hij met spoed naar Nederland vanwege een ernstige aandoening aan de maag. Na een langdurig herstel in Nederland vertrok hij opnieuw naar Indië.
In 1918 werd hij benoemd tot lid van de Koninklijke Academie van Wetenschappen. Op 1 mei 1926 is Adriani te Poso overleden, kort nadat hij op 29 maart nog had aangekondigd Celebes en Indië te verlaten na eerst een woordenboek te publiceren op Java.

Bronnen
-           Ph. S. van Ronkel, Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (1926) p.171-185.
-           G.E. Zondergeld, Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme, deel 5 (2001), p.11-14.

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Doctor N. Adrianistraat (1)

Adi is een eiland voor de kust van Nieuw-Guinea en het ligt in de Ceramzee. Het is een 44 kilometer lang eiland en op het smalste punt zeven kilometer breed. Het eiland is 158 km² groot en het hoogste punt is 200 meter.

Bron
-           Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Adi_Island (13 oktober 2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Adikade (1)