Borneo

Begrippenlijsten

Term	Definitie
Borneo	Borneo is het grootste eiland van Zuidoost-Azië en derde eiland qua grootte van de wereld met een oppervlakte van 743.000 km² (alleen Nieuw-Guinea en Groenland zijn groter). Borneo is verdeeld tussen drie landen, Maleisië (Sabah en Sarawak), Brunei en Indonesië, waarvan de laatste circa 73% van het oppervlak bezit. Er wonen bijna 20 miljoen mensen (2010) en het is dunbevolkt in vergelijk met de andere eilanden. De grootste stad van Borneo is Samarinda, hoofdstad van de Indonesische provincie Oost-Kalimantan, met ongeveer 726.000 inwoners (2010). Hierna volgen Kota Kinabalu (651.000), Balikpapan (639.000), Banjarmasin (625.000) en Kuching (617.000). Het hoogste punt is Gunung Kinabalu met 4.095 meter in Sabah, Maleisië. Het tropisch regenwoud op Borneo is met zijn 140 miljoen jaar een van de oudste tropische regenwouden van de wereld. Wat de ontdekkingsgeschiedenis betreft is het moeilijk aan te geven of de Portugezen of de Spanjaarden het eerst de noordkust van Borneo aandeden, en wie de eer toekomt de naamgever te zijn van het eiland, Broenei (Boernei). In het begin van de negentiende eeuw waren de ondoordringbare binnenlanden van Borneo volledig onbekend in de Westerse wereld. Pas in 1825 ging KNIL-majoor George Müller, als eerste naar het stroomgebied van de Kapuas. Hij volgde de rivier stroomopwaarts over de bergen. Daar kwam hij terecht in een hinderlaag van de Dayaks in opdracht van de sultan van Kutai. Niemand overleefde de expeditie. In 1890 onderzocht geoloog G.A.F. Molengraaff het stroomgebied van de Kapuas zeer intensief en trok naar het zuiden via een andere rivier. Na de drie maanden durende vredesbesprekingen onder de Dayaks leiders in 1894 werd besloten de vijandigheden en koppensnellerspraktijken te stoppen. De weg was vrij in datzelfde jaar voor A.W. Nieuwenhuis om de binnenlanden van Borneo te onderzoeken. Hij was de eerste Europeaan die van west naar oost Borneo trok, van Pontianak naar Samarinda. Later beschreven in zijn tweeluik Dwars door Borneo. In 1908 gaf de sultan van Kutai zijn rechten over aan de Nederlanders in ruil voor een jaarlijkse betaling door de Nederlanders. Bronnen - J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921) p.78-84. - P.A. van der Lith, A.J. Spaan en F. Fokkens, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 1 (1896-1905), p.236-262. - https://nl.wikipedia.org/wiki/Borneo (31-10-2017) Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren) Borneohof (1), Borneolaan (7), Borneoplein (2), Borneostraat (25), Borneoweg (1), Loods Borneo (1). Totaal 37. Author - Dick Rozing Hits - 1256

Term

Definitie

Borneo is het grootste eiland van Zuidoost-Azië en derde eiland qua grootte van de wereld met een oppervlakte van 743.000 km² (alleen Nieuw-Guinea en Groenland zijn groter). Borneo is verdeeld tussen drie landen, Maleisië (Sabah en Sarawak), Brunei en Indonesië, waarvan de laatste circa 73% van het oppervlak bezit. Er wonen bijna 20 miljoen mensen (2010) en het is dunbevolkt in vergelijk met de andere eilanden. De grootste stad van Borneo is Samarinda, hoofdstad van de Indonesische provincie Oost-Kalimantan, met ongeveer 726.000 inwoners (2010). Hierna volgen Kota Kinabalu (651.000), Balikpapan (639.000), Banjarmasin (625.000) en Kuching (617.000). Het hoogste punt is Gunung Kinabalu met 4.095 meter in Sabah, Maleisië. Het tropisch regenwoud op Borneo is met zijn 140 miljoen jaar een van de oudste tropische regenwouden van de wereld.

Wat de ontdekkingsgeschiedenis betreft is het moeilijk aan te geven of de Portugezen of de Spanjaarden het eerst de noordkust van Borneo aandeden, en wie de eer toekomt de naamgever te zijn van het eiland, Broenei (Boernei). In het begin van de negentiende eeuw waren de ondoordringbare binnenlanden van Borneo volledig onbekend in de Westerse wereld. Pas in 1825 ging KNIL-majoor George Müller, als eerste naar het stroomgebied van de Kapuas. Hij volgde de rivier stroomopwaarts over de bergen. Daar kwam hij terecht in een hinderlaag van de Dayaks in opdracht van de sultan van Kutai. Niemand overleefde de expeditie. In 1890 onderzocht geoloog G.A.F. Molengraaff het stroomgebied van de Kapuas zeer intensief en trok naar het zuiden via een andere rivier. Na de drie maanden durende vredesbesprekingen onder de Dayaks leiders in 1894 werd besloten de vijandigheden en koppensnellerspraktijken te stoppen. De weg was vrij in datzelfde jaar voor A.W. Nieuwenhuis om de binnenlanden van Borneo te onderzoeken. Hij was de eerste Europeaan die van west naar oost Borneo trok, van Pontianak naar Samarinda. Later beschreven in zijn tweeluik Dwars door Borneo. In 1908 gaf de sultan van Kutai zijn rechten over aan de Nederlanders in ruil voor een jaarlijkse betaling door de Nederlanders.

Bronnen
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921) p.78-84.
-           P.A. van der Lith, A.J. Spaan en F. Fokkens, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 1 (1896-1905), p.236-262.
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Borneo (31-10-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Borneohof (1), Borneolaan (7), Borneoplein (2), Borneostraat (25), Borneoweg (1), Loods Borneo (1). Totaal 37.

Author - Dick Rozing

Hits - 1256