Reijnst, Gerard

Gerard Reijnst, maar soms ook geschreven als Gerard Reynst, of met de voornaam Gerrit werd geboren in Amsterdam. Zijn geboortedatum komt in de biografieën niet voor. Hij was de zoon van Pieter Reijnst en Trijntje Syvertsdochter. Reijnst was reder en koopman in Amsterdam en in die hoedanigheid in 1599 medeoprichter en bewindhebber van de Brabandsche Compagnie. Hij behoorde tot de 76 bewindhebbers die in 1602 de VOC oprichtten. Het waren zijn collega-bewindhebbers in het college van de Heeren XVII die hem verzochten als opvolger van Pieter Both voor een periode van vijf jaar naar Indië te vertrekken. Op 2 juni 1613 verliet hij als gouverneur-generaal van Nederlands-Indië de rede van Texel. Op 5 november 1614 liep de vloot de rede van Bantam binnen.

Direct nam Reijnst de taken van Pieter Both over. Hij had vanuit Nederland de taak meegekregen te zoeken naar een centrale plaats waar gebouwen en pakhuizen onder eigen jurisdictie konden worden gebracht. Die plaats moest bij voorkeur gelegen zijn aan de strategisch interessante Straat Sunda of Straat Malakka. Bantam was ongeschikt, maar Reijnst wist geen oplossing te vinden en richtte zijn aandacht op de specerijen en het verkrijgen van het monopolie daarop. Hij zeilde met zijn vloot van Java richting de Molukken, eerst naar Ambonia en Neira, vervolgens naar het eilandje Pulau Ai dat hij op de Engelsen wilde veroveren, omdat daar volop muskaatbomen groeiden. Doel van de Hollanders was monopolie en daar pasten geen Engelsen bij. Aanvankelijk dachten Reijnst en zijn VOC-mannen dat zij op 14 mei 1615 het eiland in handen was. Na een nacht waarin zij in een overwinningsroes verkeerden, werden zij de volgende ochtend door inheemse strijders overvallen. Er vielen 27 doden en Reijnst aanval was mislukt, waardoor zijn reputatie grote schade opliep. Meer succes had hij op Ceram. Daar hield hij de Engelsen wel tegen. Reijnst was getrouwd met Margaretha Niquet en nam haar mee naar Indië. Zij bleef aan boord van de vloot, want een vast rendez-vous ontbrak. In het najaar van 1615 voer Reijnst met zijn vloot via Ternate en Tidore naar Java. Daar aangekomen werd hij ziek en verzwakte snel. Hij stierf op 7 december 1615 aan dysenterie in fort Jacatra. Reijnst ligt begraven in de Portugese Buitenkerk.

Bronnen
-           P.A. van der Lith en Joh. F. Snelleman, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 3 (1896-1905), p.421.
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921), p.456.
-           L.P. van Putten, Ambitie en onvermogen, Gouverneurs-generaal van Nederlands-Indië 1610-1796  (2002), p.30-34.
-           P.C. Molhuysen en P.J. Blok, Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel 4 (Leiden 1918), p.1147-1149.
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Gerard_Reynst (27-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Gerard Reijnststraat (1)