Oost-Indische Buurten

In dit lexicon vindt u alle lemma’s van de Oost-Indische straten die in Oost-Indische buurten liggen. Van elk lemma is een omschrijving gegeven. Voorbeeld: Woont u in de Javastraat of aan de Van Heutszlaan dan zoekt u op ‘Java’ of ‘Heutsz’ en u krijgt een omschrijving te zien. Bij een lange omschrijving moet u het lemma links aanklikken en de totale beschrijving verschijnt. Onderaan ziet u hoe vaak het lemma vernoemd is en in welke combinatie (-straat, -laan, -weg, -plantsoen, -pad, etc.) het voorkomt.

Zoeken naar begrippen

Begrippenlijsten

Term Definitie
Goentoer

Guntur (Indonesisch: Gunung Guntur) is een complexe vulkaan ten westen van Garut op het Indonesische eiland Java in de provincie West-Java. De hoogte is 2249 meter. De laatste uitbarsting dateert van 1847. Ook zijn er enkele Indonesische plaatsen die Guntur heten.

Bronnen
-           P.A. van der Lith, A.J. Spaan en F. Fokkens, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 1 (1896-1905), p.588.
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921) p.170.

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Goentoerstraat (1)

Author - Dick Rozing
Hits - 1114
Synoniemen - Guntur
Goens, Rijcklof van

Rijcklof van Goens is op 24 juni 1619 geboren te Rees, hertogdom Kleef in Duitsland uit het huwelijk van Volckert Boykens van Goens en Hillegond Jacobsdr. Hij vertrok met zijn ouders op 3 oktober 1628 naar Batavia, waar hij op 10 juli 1929 aankwam. Binnen een jaar verloor hij zijn ouders. Op elfjarige leeftijd werd hij in dienst genomen van de VOC en vertrok hij naar de Coromandel, de westkust van India. In 1634 keerde hij terug naar Batavia en binnen vijftien jaar na zijn aankomst in Indië was hij van weesjongen opgeklommen tot lid van de Raad van Indië. Hij speelde een hoofdrol in de verovering van steunpunten aan de kusten van India en Ceylon, waar een levendige handel in peper door de Portugezen werd gevoerd. Als het aan Rijcklof van Goens had gelegen was Ceylon het centrum van de VOC-macht in Azië geweest, maar de Heeren XVII voelden niets voor de plannen van hem. Nadat er vrede was gesloten tussen Portugal en de Republiek in 1661 moest Van Goens zijn zegetocht stoppen. Gouverneur-generaal Maetsuyker verwelkomde hem in Indië en in 1675 werd hij aangesteld als directeur-generaal in dienst van de VOC. Na de dood van Maetsuyker werd hij op 4 januari 1678 tot gouverneur-generaal benoemd. Van Goens had grote behoefte aan kennis van het land en volk, de flora en de fauna. Hij ondersteunde onderzoeker Rumphius op de Molukken. Zijn landvoogdij kende minder hoogtepunten en hij botste regelmatig met de Raad van Indië. Hij verzocht de Heeren XVII om ontslag, waarna hij op 25 november 1681 aftrad. Nog geen drie maanden na zijn terugkeer in Amsterdam stierf hij op 14 november 1682. Hij werd begraven in de Kloosterkerk in Den Haag.

Bronnen
-           L.P. van Putten, Ambitie en Onvermogen, gouverneurs-generaal van Nederlands-Indië 1610-1796 (Rotterdam 2002), p.86-91.
-           P.A. van der Lith, A.J. Spaan en F. Fokkens, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 1 (1896-1905), p.587-588.
-           P.C. Molhuysen, P.J. Blok en Fr. K.H. Kossmann, Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel 6 (Leiden 1924), p.588-591 (10-11-2017)
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijcklof_van_Goens (10-11-2017)
-           http://resources.huygens.knaw.nl/retroboeken/vdaa/#source=aa__001biog08_01.xml&page=248&view=imagePane  (10-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Rijklof van Goensplein (1) Rijklof van Goensstraat (1)

 

Author - Dick Rozing
Hits - 1060
Synoniemen - van Goens
Formosa

In de zeventiende eeuw was Formosa, het huidige Taiwan, geruime tijd in Nederlandse handen, of meer precies, in handen van de VOC. In 1624 -25 zette de VOC voet aan wal en bouwde een verdedigingsfort op het schiereiland Tayouan. Dit fort werd vier jaar later vervangen door Fort Zeelandia. In de jaren daarna, maar zeker in de periode 1635-1636 breidde de VOC haar grondgebied op het eiland steeds verder uit. In 1661 landde een marinevloot van 200 schepen onder leiding van Zheng Chenggong (ofwel Konxinga), een loyalist van de Mingdynastie, op het eiland. Na negen maanden strijd veroverde Zheng Chenggong fort Zeelandia. Op 10 februari droeg gouverneur Frederick Coyett Fort Zeelandia over aan Konxinga. Na 37 jaar kwam hiermee een eind aan de aanwezigheid van de VOC op Formosa.

Bron
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlands-Formosa (10-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Formosastraat (2)

Author - Dick Rozing
Hits - 988
Synoniemen - Taiwan
Fock, Dirk

Dirk Fock werd op 19 juni 1858 in Wijk bij Duurstede geboren. Hij studeerde rechten aan de universiteit van Leiden. In 1880 promoveerde hij in rechts- en staatswetenschap, waarna hij naar Indië vertrok. Negentien jaar later keerde hij terug. Fock had belangstelling voor de verbetering van het onderwijs en de decentralisatie van het inheems bestuur wat Indië betreft. Drie jaar was hij minister van koloniën, maar na de val van het kabinet in 1908 vetrok hij naar Suriname en was daar gouverneur tot 1911. Fock werd benoemd tot de nieuwe gouverneur-generaal van Nederlands-Indië, als opvolger van de verguisde Van Limburg Stirum. Hij bekleedde deze functie van 24 maart 1921 tot 6 september 1926.De dalende welvaart van de Javaanse bevolking was kreeg van Fock veel aandacht. Hij ontwikkelde plannen om door modernisering van de infrastructuur en door het stimuleren van emigratie hier verbetering in aan te brengen. Fock had wel te maken met een onrustig politiek klimaat door de economische tegenslag, de stakingen en de repressie. Vele Indonesische groeperingen waren teleurgesteld. Er werd minder verwezenlijkt dan beloofd. Met het centraal stellen van de eigen groep, verscherpten de tegenstellingen. De Europese groep verzette zich tegen ‘verindischen’. Bij het Inheems bestuur nam de oriëntatie op de Indische cultuur toe. Aan het einde van zijn landvoogdij was de situatie in Indië verhard. Het gros van de Nederlanders in Indië beschouwde het land als ‘hun Indië’. Binnen de Indonesische elite moest dat wel uitgroeien tot afkeer en haat. Fock keerde in 1928 terug naar Nederland en werd benoemd tot minister van staat. OP 17 oktober 1942 overleed hij in Den Haag.

Bronnen
-           L.P. van Putten, Ideaal en werkelijkheid, Gouverneurs-generaal in dienst van de Staat 1796-1945 (2002), p.208-213.
-           https://www.parlement.com/id/vg09ll0p2syx/d_dirk_fock (10-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Mr. D. Fockstraat (1)

Author - Dick Rozing
Hits - 912
Synoniemen - Fock
Flores

Flores is een van de Kleine Soenda-eilanden. Het eiland is 13.540 km2. Het aantal inwoners bedroeg in 2010 1.831.000. De hoofdplaats van het eiland Maumere heeft bijna 50.000 inwoners. Met 2.370 meter is de Poco Mandasawu de hoogste berg. Flores dankt zijn naam aan het Portugese woord voor bloemen, maar de Maleise bevolking kende al een kaap met de naam 'Tandjoeng Boenga', wat door de Portugezen letterlijk is vertaald in 'Cabo de Flores'. De Nederlandse gouverneur-generaal Hendrik Brouwer heeft de naam van de kaap op het hele eiland overgedragen in 1636. Het eiland werd in de zeventiende eeuw nog vaak 'Ende' genoemd. Flores ligt in de grenszone tussen het Maleise- en het Melanesische ras. In het westen van het eiland is het Maleise type overheersend, terwijl naar het oosten toe het Melanesische type domineert. Aan de kust wonen afstammelingen van Boeginezen, Makassaren en Bimanezen die zich in de loop der eeuwen met de inheemse bevolking hebben vermengd. Portugese handelaren en missionarissen kwamen in de zestiende eeuw naar Flores, vooral naar de oostelijk regio’s Larantuka en Sikka. Hun invloed is nog steeds merkbaar in Sikka de taal, cultuur en religie.
In 1846 startten de Nederlanders en Portugezen met onderhandelingen over het afbakenen van de gebieden. Echter deze onderhandelingen leidden tot niets. In 1851 werd de Portugese gouverneur van Timor, Solor en Flores, Lima Lopes, geconfronteerd met een verarmde administratie. Hij stemde er mee in om Oost-Flores en de nabijgelegen eilanden aan de Nederlanders tegen een vergoeding van 200.000 gulden te verkopen. Lima Lopes deed dat zonder de toestemming van Lissabon. Ondanks zijn ontslag werd de overeenkomst niet ontbonden en stond Portugal in 1854 haar historische vorderingen op Flores af. Flores werd deel van het grondgebied van Nederlands-Indië.

Bronnen
-           P.A. van der Lith, A.J. Spaan en F. Fokkens, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 1 (1896-1905), p.519-527.
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921) p.152-156.
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Flores_(Indonesië) (10-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Flores (1), Floreslaan (2), Floresplein (1), Floresstraat (17). Totaal 21.

 

Author - Dick Rozing
Hits - 1256
Flamingo

De Douglas DC-2 Flamingo (PH-ASLF) was de laatste door de KLM bestelde DC-2, 21 april 1936. Aanvankelijk vooral op vluchten naar Indië ingezet maar later ook op Europese lijnen.

Bron
-           Dick Nauta, Alle Lelystadse straatnamen (2011), p.31.

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Flamingoweg (1)

Author - Dick Rozing
Hits - 979
Fair Sea

Dit schip met de oorspronkelijke naam Rio de la Plata werd in Chester, Verenigde Staten, gebouwd als vliegdekschip en kwam in 1941 in de vaart. In 1949 werd het in Panama verbouwd tot emigrantenschip en kreeg vanaf toen de naam Fairsea. Ze ging vanuit Bremen op Sydney varen en pikte diverse keren mensen op uit Indonesië, waaronder de tiende groep Molukkers, die op 10 mei 1951 in Semarang aan boord ging en op 5 juni 1951 te Rotterdam aanmeerden.

Bron
-           http://www.gahetna.nl/collectie/index/nt00336/achtergrond/boten/fairsea (10-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Fair Sea (1)

Author - Dick Rozing
Hits - 1067
Synoniemen - Fairsea
Factorij

Een factorij is een magazijn of kantoor van een handelsonderneming in vreemde landen.

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Factorij (1)

Author - Dick Rozing
Hits - 1093
Effendi, Roestam

Roestam Effendi (Padang 1903 – Jakarta 1979). Roestam Effendi kwam als journalist naar Nederland in 1927, met enige bekendheid als auteur van poëzie in het moderne Indonesisch. Roestam werd al spoedig actief als radicaal antikoloniale actievoerder, waarbij hij aansluiting zocht bij de Communistische Partij. In 1933 werd hij tot Tweede-Kamerlid verkozen, de eerste Indonesiër ooit. Hij trad af in 1946, uit onvrede over de gematigde politiek van zijn partij. Hij keerde terug in 1947 en zou geen politieke rol van belang meer vervullen.

Bron
-           Prof. dr. Gert Oostindie, directeur KITLV in 'Advies-KITLV-straatnamen-Amsterdam.pdf' d.d. 19-6-2019

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Roestam Effendistraat (1)

Author - Dick Rozing
Hits - 813
Synoniemen - Roestam Effendi
Eerens, Dominique Jacques de

Dominique Jacques de Eerens (Alkmaar, 17 maart 1781 – Buitenzorg, 30 mei 1840) was een Nederlands generaal-majoor, politicus en bestuurder, ridder in de Militaire Willems-Orde. Koning Willem I benoemde de ervaren militair, hij had gediend als commandant van de lijfwacht van Lodewijk Napoleon, tot gouverneur-generaal. Als onbekende in Indië, maakte hij eerst een rondreis over Java en nam op 29 februari 1836 de fakkel van Baud over. Frans was de hoftaal geworden in Buitenzorg. De Eerens hoofdtaak was het beleid van zijn voorgangers Van den Bosch en Baud continueren. Zijn maatregelen van bestuur, hoezeer ook miskend, brachten Indië veel goeds: orde en welvaart namen toe, zeeroverij werd beteugeld, het Nederlands gezag op Sumatra uitgebreid, de verstandhouding met het rijk van Boni op Celebes hersteld, een dreigende verwikkeling met het Britsch-Indische gouvernement opgelost, het toenmaals zo geprezen cultuurstelsel tot het toppunt van bloei gebracht, het onderwijs en het geografisch en geschiedkundig onderzoek bevorderd, het lot van den soldaat verbeterd een statistiek bureau te Buitenzorg opgericht, het Tijdschrift voor Nederlandsch-Indië in het leven geroepen, haven- en verdedigingswerken aangelegd. De Eerens overleed in 1840 in functie als landvoogd.

Bronnen
-           L.P. van Putten, Ideaal en werkelijkheid, Gouverneurs-generaal in dienst van de Staat 1796-1945 (2002), p.90-98.
-           P.C. Molhuysen en P.J. Blok, Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel 1 (Leiden 1911), p.793-794.
-           https://www.parlement.com/id/vg09llsykfqk/d_j_de_eerens (8-11-2017)

Vernoemingen in de Indische buurten (aantal keren)
De Eerensplein (1), De Eerensstraat (1)

 

Author - Dick Rozing
Hits - 953
Synoniemen - de Eerens
Duymaer van Twist, Albertus Jacobus

Mr. Albertus Jacobus Duymaer van Twist (Deventer, 20 februari 1809 – Diepenveen, 3 december 1887) was een Nederlands politicus en bestuurder. Duymaer van Twist werd geboren te Deventer als zoon van een hoogleraar. Hij werd advocaat en later politicus en was als verzoenende liberaal zeer invloedrijk. In het midden van de negentiende eeuw leidde hij de gematigde liberalen (moderaten) in de Tweede Kamer. Als Kamerlid hield hij goed doorwrochte redevoeringen. In 1850 werd hij Tweede Kamervoorzitter. Van 1851 tot in 1856 was hij gouverneur-generaal in Nederlands-Indië zonder enige Indië ervaring.Goede samenwerking tussen het Europees- en Inheems bestuur was noodzakelijk. Zonder overeenstemming met de inheemse elite was Nederlands bestuur onmogelijk. Duymaer van Twist onderzocht de werking van het cultuurstelsel, en ontwikkelde hij zich tot voorstander van de geleidelijke afschaffing ervan. Hij gelastte het plantloon niet meer aan de hoofden, maar aan diegene die het gebied werkelijk had bewerkt, uit te betalen. Er moest ruimte komen voor een particuliere sector. In 1851 keerde Eduard Douwes Dekker met zijn vrouw en hun pasgeboren zoon na hun verlof in Nederland terug in Indië. In januari 1856 benoemde Duymaer van Twist hem tot assistent resident in Lebak op West-Java. Hij heeft als gevolg van de confrontatie met Douwes Dekker veelal een slechte pers gehad. De laatste jaren van zijn leven bracht hij door op landgoed Nieuw-Rande te Diepenveen, daar overleed hij op 3 december 1887.

Bronnen
-           L.P. van Putten, Ideaal en werkelijkheid, Gouverneurs-generaal in dienst van de Staat 1796-1945 (2002), p.116-123.
-           P.A. van der Lith, A.J. Spaan en F. Fokkens, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 1 (1896-1905), p.479-480.
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921) p.141.
-           P.C. Molhuysen en P.J. Blok, Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel 2 (Leiden 1912), p.1459-1460.
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Albertus_Jacobus_Duymaer_van_Twist (8-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Duymaer van Twiststraat (1)

 

Author - Dick Rozing
Hits - 1073
Synoniemen - Duymaer
Doorman, Karel Willem Frederik Marie

Karel Willem Frederik Marie Doorman werd op 23 april 1889 geboren in Utrecht en was een zoon van de legerofficier Carel Willem Frederik Doorman en Anna Catharina Theresia Maria Kleintjens. Op 4 september 1906 kwam hij als adelborst der derde klasse bij de Koninklijke Marine. Op 1 september 1908 werd hij gepromoveerd tot adelborst der tweede klasse en op 24 augustus 1910 was hij opgeklommen tot de rang van adelborst der eerste klasse. Hij diende vervolgens enige jaren in Nederlands Oost-Indië, waar hij ondertussen gepromoveerd was tot luitenant-ter-zee der tweede klasse.

Author - Dick Rozing
Hits - 1082
Synoniemen - Doorman
Djambi

Djambi, in het moderne Indonesisch Jambi, is de hoofdstad van de provincie Jambi op Sumatra. Deze drukke havenplaats aan de rivier de Bantang Hari, ligt in het hart van een belangrijke olie- en rubberproducerende regio, ofwel circa 155 km langs de rivier en 90 km hemelsbreed van de kust. Het aantal inwoners van de stad bedroeg in 2010 ruim 530.000.

Bron
-           https://en.wikipedia.org/wiki/Jambi_City (8-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Djambistraat (2)

Author - Dick Rozing
Hits - 1137
Synoniemen - Jambi
Djalak

Een djalak is een vogel. Hij lijkt op een spreeuw met gele poten en een gele snavel.

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Djalakstraat (1)

 

Author - Dick Rozing
Hits - 889
Diponegoro

Diponegoro (Jogjakarta 1785 – Makassar 1855). De aristocraat Diponegoro, ‘prins’ van een Javaans vorstendom, leidde de Javaanse opstand tegen het Nederlandse koloniale bewind in de Javaoorlog (1825-1830). Het Nederlandse gezag wankelde, maar behaalde toch de zege. De strijd kostte wellicht meer dan 200.000 doden. Diponegoro werd verbannen naar Celebes. Diponegoro behoort tot de grootste ‘nationale helden’ van Indonesië.

Bron
-           Prof. dr. Gert Oostindie, directeur KITLV in 'Advies-KITLV-straatnamen-Amsterdam.pdf' d.d. 19-6-2019

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Diponegorohof, Diponegorostraat (2)

Author - Dick Rozing
Hits - 836