Deli

Zoeken naar begrippen

Begrippenlijsten

Term Definitie
Deli

Deli is een 1.820 km2 grote staat in het noordoosten van Sumatra en opgericht in 1630. Het is een regio waar de plantagelandbouw tot zeer grote ontwikkeling kwam. Dit kwam door de lokale vorst die zich wenste te onttrekken aan het gezag van de sultan van Siak. Hij zond in 1863 de Arabische koopman Said Abdullah naar Java om daar 30.000 pikol (1 pikol is 62 kg, het gewicht dat een man kan dragen!) Delise tabak aan te man te brengen en Europese ondernemers ervoor te interesseren om in Deli grond aan te kopen om zelf dit gewas te gaan telen. Een daarvan was de in 1836 geboren Amsterdammer Jacobus Nienhuys.

De sultan stond hem toe overal waar hij wilde tabak te planten en eiste slechts een zeker uitvoerrecht. De eerste door Nienhuys geproduceerde tabak werd in 1865 met veel succes in Rotterdam geveild. In Deli werden de beste dekbladen voor sigaren ter wereld geteeld. Om tabak op grote schaal te kunnen verbouwen had hij kapitaal nodig. Met steun van de Nederlandsche Handel-Maatschappij richtte Nienhuys (en Peter Wilhelm Janssen) in 1869 de Deli Maatschappij op als tabakscultuurmaatschappij. In de negentiende eeuw exploiteerde de Deli Maatschappij 120.000 hectare. De activiteiten van de maatschappij vormden een impuls voor een sterke groei van de stad Medan. Het toenmalige hoofdkantoor van de Deli Maatschappij in Medan is tegenwoordig het paleis van de Gouverneur van Noord-Sumatra. Degenen die het in Deli het zwaarste hadden, waren de vele koelies. Rond 1900 leefden zo’n 55.000 Chinezen en 34.500 Javanen in barakken, zonder privéleven, terwijl ze voor hun eigen voedsel moesten zorgen. In de jaren twintig werkten 260.000 Javanen op de plantages.

Bronnen
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921) p.123.
-           Sumatra, Indonesië Reisbibliotheek, (1996) p.40, 68.
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Sultanaat_Deli (8-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
1e Delistraat (1), 2e Delistraat (1), 1e Delidwarsstraat (1), 2e Delidwarsstraat (1), Delilaan (1), Deliplein (2), Delistraat (11). Totaal 18.

Author - Dick Rozing
Hits - 1036