West-Indische Buurten

Johan Maurits graaf van Nassau-Siegen, bijgenaamd de Braziliaan, werd in 1604 geboren op slot Dillenburg. Op zijn zestiende startte hij zijn militaire carrière. Johan Maurits maakte snel carrière en klom op tot de rang van kapitein. Waarschijnlijk heeft hij uit geldgebrek ingestemd met een Braziliaans avontuur, namelijk om in 1636 de benoeming tot gouverneur-generaal en admiraal-generaal van de Nederlandse kolonie in Brazilië te accepteren. De Republiek was een nieuwe speler in Brazilië en de chaos regeerde vooralsnog in de jonge kolonie. Eenmaal in Brazilië ging Johan Maurits druk aan de slag. Hij stelde om te beginnen de Nederlandse bezittingen veilig met overwinningen op de Portugezen, en wist de kolonie aanzienlijk te vergroten. Hij tuigde een rechterlijke organisatie en richtte een modern bestuur in. Hij bouwde er een nieuwe stad aan vast, genoemd Mauritsstad.
Johan Maurits bracht de suikerproductie weer op gang door de verlaten plantages te veilen, en stelde de achtergebleven Portugezen leningen ter beschikking om ze te kopen. Omdat er bovendien nauwelijks Nederlandse kolonisten naar Brazilië trekken, was Johan Maurits voor werkkracht aangewezen op slaven. De gouverneur rustte een vloot uit om het fort Elmina aan de Afrikaanse westkust te veroveren, en bracht zo de Nederlandse slavenhandel op gang.   In Brazilië leeft Johan Maurits echter nog immer voort als de beste koloniale bestuurder die het land heeft gehad. Waar zijn reputatie vooral op stoelt is de door hem gevoerde politiek van verdraagzaamheid. Hij zette het beleid voort van godsdienstvrijheid en bood allerlei economische voordelen aan de Portugezen. Dit beleid was meer op noodzaak dan op idealen gestoeld, aangezien Johan Maurits de middelen mistte om de Portugezen definitief te verjagen en hij gedwongen was om met hen samen te leven. Waar de WIC met name winst nastreefde, had Johan Maurits ook andere idealen met Brazilië. Allerlei wetenschappers en kunstenaars in zijn gevolg brachten de flora en fauna van Brazilië in kaart en deden onderzoek naar medicijnen. De Compagnie kon of wilde de kosten die Johan Maurits met zijn uitbundige levensstijl maakte niet meer dragen en de Heren negentien riepen in 1643 de gouverneur terug. Na zijn terugkeer uit Brazilië betrok hij het Mauritshuis in Den Haag. Zijn uitgebreide natuurhistorische en etnografische collectie, in Brazilië verzameld, trok de aandacht van meerdere Europese hoven.

Johan Maurits vervolgde zijn loopbaan in het Staatse leger en groeide uit tot opperbevelhebber. In 1647 werd Johan Maurits benoemd tot stadhouder in de landen Kleef en Mark. In 1652 werd hij in het Duitse vorstendom verheven en mocht hij zich voortaan prins noemen.

Johan Maurits stierf in 1679 in Bergendal, nabij Kleef.

Bronnen

• Heijer, Henk den, De geschiedenis van de WIC (Zutphen 2002) 9, 44-53, 76-77, 189.
• https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/32501/johan-maurits-1604-1679-koloniaal-bestuurder-van-brazilie.html (29 maart 2019)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Jan Maurits van Nassaustraat (1), Johan Maurits van Nassaustraat (1)

Jan Nepveu of Jean Nepveu (Amsterdam, 27 augustus 1719 - Paramaribo, 27 februari 1779) was een Nederlandse gouverneur van Suriname.

Jan Nepveu werd geboren in Amsterdam. Toen hij vier jaar oud was, besloten zijn ouders om met hun gezin naar Suriname te verhuizen. Nepveu begon zijn maatschappelijke carrière in Suriname vrijwel onder aan de ladder en is langzaam opgeklommen van klerk via allerlei functies zoals secretaris van het hof van politie en tweede advocaat-fiscaal, tot uiteindelijk gouverneur-generaal van Suriname. Eerst als ad interim in 1768 en vanaf 1770 definitief. 
In 1767 huwde Nepveu met Elisabeth Buys. Zij was de eigenaresse van de plantages Buyslust en Stolkertsvlijt. Nepveu was een vooruitstrevende planter en voerde op zijn plantages en op die van zijn vrouw een aantal innovaties door. 
Onder Nepveus bestuur werden extra Staatse troepen naar Suriname gevoerd om vanaf 1773 ingezet te kunnen worden in de strijd tegen de marrons. Onder bevel van de Louis Henri Fourgeoud, met wie Nepveu op zeer gespannen voet stond, werd fort Buku veroverd. 
Het was eveneens onder Nepveus bestuur dat de desastreuse gevolgen van de zogenaamde negotiatiën op de plantages zich openbaarden. Een negotiatie was een soort vennootschap tot het uitlenen van geld. Tijdens de Amsterdamse beurscrisis van 1773 gingen veel Surinaamse plantagehouders failliet, wat de WIC in grote financiële moeilijkheden bracht. De Surinaamse planters staken diep in de schulden nadat de koffieprijs was gedaald. Zij hadden veel te grote hypotheken afgesloten en leefden op grote voet. Een aantal planters verkocht hun plantage met verlies en trok weg.
Jan Nepveu heeft een manuscript over Suriname geschreven, de ‘Annotatiën’ van Jan Nepveu. Dit is een belangrijke bron voor het leven in Suriname in de tweede helft van de 18e eeuw. Zo maakte hij een lijst met woorden in het Sranan, schreef hij over de straffen die werden uitgedeeld en de ziektes die heersten op plantages en slavenschepen. Met de jaren nam ook Nepveus welvaart toe. Bij zijn dood in 1779 was hij eigenaar van een heel aantal plantages, huizen en slaven. 1761

Bronnen

• Blok, P.J en P.C. Molhuysen (red.), Nieuw Nederlands Biografisch woordenboek (Leiden 1930) 1211.
• http://www.amsterdam-slavernij.nl/item/jan-nepveu/ (29 maart 2019)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Nepveustraat (1)

Nickerie is een van de districten in het noordwesten van Suriname. Het ligt aan de monding van de rivier de Corantijn, de grensrivier tussen Suriname en Guyana. De hoofdplaats is Nieuw-Nickerie, gelegen aan de rivier de Nickerie. Een andere bekende plaats is Wageningen. Het district beslaat 5.353 km² en had in 2012, bij de laatste volkstelling, 34.233 inwoners, voornamelijk Hindoestanen en Javanen. Alle bevolkingsgroepen zijn er echter vertegenwoordigd. Met de kolonisatie werd pas rond 1800 begonnen. Voordien was zij door meerdere redenen ongunstig. Suriname was destijds in Britse hand, het merendeel van de planters die zich er vestigden waren dan ook Schotten en Engelsen. Ook nadat Suriname weer een Nederlandse kolonie werd, bleef het district nog lange tijd meer op de naburige Britse koloniën gericht dan op Paramaribo. De Nickeriaanse plantages waren erg welvarend tijdens de negentiende eeuw, ook na de afschaffing van de slavernij. Aan het einde van de eeuw gingen zij echter door een samenloop van omstandigheden ten gronde. In hun plaats kwamen kleinlandbouwers, die zich in de loop van de tijd vooral op rijst toelegden. Nog vandaag is deze een belangrijk onderdeel van de economie.

Het hoofdbestaansmiddel is de landbouw. Hierin is vooral de rijstbouw van groot belang; Nickerie is de grootste rijstproducent van Suriname. Rijst wordt op grote en middelgrote schaal aangebouwd bij Wageningen en op kleine schaal in verscheidene vestigingen in het district. Daarna worden ook nog enkele andere exportgewassen aangeplant, zoals bacoven (bananen) en suikerriet. Verder is de veeteelt, voornamelijk van runderen, maar ook van schapen, geiten, kippen en doksen (eenden), in Nickerie relatief belangrijk vergeleken met andere districten en vangt men vis in de zwampen (moerassen). Op enkele plaatsen wordt op kleine schaal aan bosbouw gedaan. Van industrie is nog weinig sprake.

Het district Nickerie is in De Nationale Assemblée vertegenwoordigd door vijf gekozen parlementariërs.

Bronnen

• Bruijning, C.F.A. en J. Voorhoeve (red.), Encyclopedie van Suriname (Amsterdam 1977) 156.
• http://www.suriname.nu/175alg/nickerie01.html (10 april 2019)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Nickeriepad (1), Nickeriestraat (2)