Bezoek Prins van Solo leidt tot Indische buurt

Door Kees Crone

De meeste Arnhemmers die zich iets meer gelegen laten liggen aan buurten, wijken en straatnamen weten niet, dat Arnhem twee heuse Indische buurten heeft. Weliswaar niet zo groot als in Amsterdam, Rotterdam, Utrecht of Den Haag, maar toch.

Klarendal, de oudste

Volgens geograaf prof. dr. H. van der Wusten e.a. is er sprake van een Indische wijk of buurt als er in een gemeente minimaal drie aaneenliggende straten een Indische, aardrijkskundige connotatie hebben. In de wijk Klarendal bevindt zich - grofweg tussen Hoflaan , Klarendalseweg en Rosendaalsestraat - de oudste Indische buurt. Sumatra, Java, Atjeh en Solo hebben hier elk hun eigen straat. Volgens de website historisch Klarendal benoemde de gemeenteraad in 1881 deze straten. De Solostraat verwijst naar de Prins van Solo. In 1879 verbleven,  tijdens een optreden van een Gamelanorkest-met-danseressen in Musis Sacrum, de muzikanten in de gebouwen van de theetuin (Neerlands Tuin). Het feestvertoon in dat jaar was ter gelegenheid van een Nationale en Koloniale Nijverheidstentoonstelling. Toen enige tijd daarna het gebied tussen de Hoflaan, Neerlandstuinstraat, Rosendaalsestraat en de Klarendalseweg werd bebouwd,  kregen deze straten namen ontleend aan Nederlands Indië, het huidige Indonesië. Om deze reden is deze buurt - in de volksmond - ook wel bekend als Indische Buurt.

Arnhemse Broek, de tweede Indische buurt

In de wijk Arnhemse Broek is de tweede Indische buurt gelegen. Daar luisteren vier straten en één hof naar de namen van J.P. Coen, G.W. van Imhoff, H.W Daendels, A. Valckenier en  A. van Diemen. Beide Arnhemse Indische buurten zullen door de gemiddelde Arnhemmer niet als zodanig worden herkend. In deze buurt zijn vóór de Tweede Wereldoorlog vele arbeiderswoningen gerealiseerd. Omstreeks 1932-1933 bouwden Volkshuisvesting en de Centrale Woningstichting een complex met lange rijen, eenvoudige eengezinswoningen. De sobere, eentonige blokken waren typisch voor de opvattingen van de Delftse School. Zestiende en zeventiende eeuwse politici en ontdekkingsreizigers, zoals Jan van Riebeeck, Abel Tasman en J.H. van Linschoten kregen hier hun straatnaam. Maar ook voormalige gouverneurs-generaal uit ons Nederlands-Oost-Indië werden door de gemeenteraad omstreeks 1932 op deze plek met een eigen straat bedacht. Om precies te zijn Jan Pieterszoon Coen (1587-1629), Gustaaf W. baron van Imhoff (1705-1750), Herman W. Daendels (1762-1818), Adriaan Valckenier (1695-1751) en Anthony van Diemen (1593-1645) worden hier gememoreerd.

Lombok, geen Indische buurt

Maar hoe zit het dan met de wijk Heijenoord en de buurt Lombok?

Dit, en nog veel meer teksten over de verspreid in de stad liggende Indische straten, als Karel Doormanstraat en Lacombléstraat, wordt beschreven in het boek Onze Indische buurten, dat medio 2021 gereed is.

Het Haagje van het Oosten, villa's

• Huize Angerenstein, circa 1900 Huize Angerenstein, circa 1900
• Park Angerenstein, 1910-1940 Park Angerenstein, 1910-1940
• Huize Angerenstein, circa 1920 Huize Angerenstein, circa 1920
• Familie Hotel Klarenbeek, 1901 Familie Hotel Klarenbeek, 1901
• Boerderij op het Landgoed Klarenbeek met op de achtergrond het Huis Klarenbeek, circa 1910 Boerderij op het Landgoed Klarenbeek met op de achtergrond het Huis Klarenbeek, circa 1910
• Landgoed Klarenbeek met Lawn- Tennisbanen, circa 1930 Landgoed Klarenbeek met Lawn- Tennisbanen, circa 1930
• Huize Rennenenk, 1990-2000 Huize Rennenenk, 1990-2000
• Huize Rennenenk, 1850 Huize Rennenenk, 1850
• Park Sonsbeek, circa 1930 Park Sonsbeek, circa 1930
• Witte Villa in Park Sonsbeek, circa 1900 Witte Villa in Park Sonsbeek, circa 1900
• Hotel Planten- en Vogeltuin, circa 1900 Hotel Planten- en Vogeltuin, circa 1900
• Hotel Planten- en Vogeltuin, 6-1887 Hotel Planten- en Vogeltuin, 6-1887
• Hotel Planten- en Vogeltuin, circa 1900 Hotel Planten- en Vogeltuin, circa 1900
• De Vogel- en Plantentuin aan de Velperweg, 1900 De Vogel- en Plantentuin aan de Velperweg, 1900
• Hotel Garni, Planten- en Vogeltuin, circa 1865 Hotel Garni, Planten- en Vogeltuin, circa 1865
• Huis Groot Warnsborn, circa 1920 Huis Groot Warnsborn, circa 1920
• Oprijlaan naar Hotel "Groot Warnsborn", 21-8-1946 Oprijlaan naar Hotel "Groot Warnsborn", 21-8-1946
• Huize ‘Warnsborn’, circa 1935 Huize ‘Warnsborn’, circa 1935
• Huize ‘Warnsborn’, circa 1933 Huize ‘Warnsborn’, circa 1933
• Kasteel Zijpendaal, 1960-1970 Kasteel Zijpendaal, 1960-1970
• aKasteel Zijpendaal in Park Zijpendaal, circa 1920 aKasteel Zijpendaal in Park Zijpendaal, circa 1920
• Kasteel Zijpendaal in Park Zijpendaal, circa 1910 Kasteel Zijpendaal in Park Zijpendaal, circa 1910
•  

Nationale Tentoonstelling van Nederlandsche en Koloniale Nijverheid, 1879

• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Hotel Het Zwijnshoofd aan de Kleine Oord hoek Nieuwstraat, circa 1910. Hotel Het Zwijnshoofd aan de Kleine Oord hoek Nieuwstraat, circa 1910.
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Prins Mangkoe Negoro IV , 1879 Prins Mangkoe Negoro IV , 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879, gamelanorkest Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879, gamelanorkest
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
• Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879 Nat. Ten. Ned. en Koloniale Nijverheid, 1879
•  

Koninklijk Militair Tehuis Bronbeek

• Bronbeek, circa 1920 Bronbeek, circa 1920
• Interieur, circa 1920 Interieur, circa 1920
• Eetzaal, circa 1900 Eetzaal, circa 1900
• Bronbeek en Paasberg e.o., 23-05-1979 Bronbeek en Paasberg e.o., 23-05-1979
• Hoofdgebouw, circa 1910 Hoofdgebouw, circa 1910
• Ingang, circa 1910 Ingang, circa 1910
• Bezoek van H.H.M.M. de Koninginnen, circa 1915 Bezoek van H.H.M.M. de Koninginnen, circa 1915
• Landkaart Nederlandsch Indisch Archipel in Bronbeek, circa 1930 Landkaart Nederlandsch Indisch Archipel in Bronbeek, circa 1930
• Generaal-majoor J.C.J. Smits, eerste commandant, 1880-1885 Generaal-majoor J.C.J. Smits, eerste commandant, 1880-1885
• Eetzaal manschappen, 1890-1900 Eetzaal manschappen, 1890-1900
• Koning Willem III en Koningin Emma op bezoek op Bronbeek, 12-8-1881 Koning Willem III en Koningin Emma op bezoek op Bronbeek, 12-8-1881
• Koninklijk Militair Tehuis Bronbeek, 1863-1864 Koninklijk Militair Tehuis Bronbeek, 1863-1864
• Koninklijk Militair Tehuis Bronbeek, 1890-1900 Koninklijk Militair Tehuis Bronbeek, 1890-1900
• Koninklijk Militair Tehuis Bronbeek, 1890-1900 Koninklijk Militair Tehuis Bronbeek, 1890-1900
•  

Lombok

• Lombok, circa 1905 Lombok, circa 1905
• Alexanderstraat in de wijk Lombok, 1911 Alexanderstraat in de wijk Lombok, 1911
• Woningen in de Sophiastraat in de wijk Lombok, 22-9-1971 Woningen in de Sophiastraat in de wijk Lombok, 22-9-1971
•  

Oost-Indische buurt: Klarendal (geografische namen) historische foto's

• Javastraat, 1903 Javastraat, 1903
• Atjehstraat, 1945 Atjehstraat, 1945
• Atjehstraat 1970-1975 Atjehstraat 1970-1975
• Javastraat, 1955-1960 Javastraat, 1955-1960
• Javastraat, 1970-1975 Javastraat, 1970-1975
• Javastraat, 1976 Javastraat, 1976
• Javastraat, ca, 1975 Javastraat, ca, 1975
• Klarendal, 2009 Klarendal, 2009
• Neerlandstuinstraat hoek Javastraat, 8-1973 Neerlandstuinstraat hoek Javastraat, 8-1973
• Rosendaalsestraat hoek Atjehstraat, 1974 Rosendaalsestraat hoek Atjehstraat, 1974
• Rosendaalsestraat hoek Atjehstraat, 1974 Rosendaalsestraat hoek Atjehstraat, 1974
• Solostraat, 1972 Solostraat, 1972
• Solostraat, 1965-1970 Solostraat, 1965-1970
• Solostraat, 1975-1980 Solostraat, 1975-1980
• Solostraat, 1970 Solostraat, 1970
• Solostraat, 1970 Solostraat, 1970
• Solostraat, 1972 Solostraat, 1972
• Solostraat, 1972 Solostraat, 1972
• Solostraat, 8-1973 Solostraat, 8-1973
• Solostraat, 8-1973 Solostraat, 8-1973
• Solostraat hoek Javastraat, 8-1973 Solostraat hoek Javastraat, 8-1973
• Solostraat hoek Javastraat, 8-1973 Solostraat hoek Javastraat, 8-1973
• Javastraat hoek Solostraat, 10-1973 Javastraat hoek Solostraat, 10-1973
• Solostraat, 1974 Solostraat, 1974
• Solostraat, 1974 Solostraat, 1974
• Solostraat, ca. 1985 Solostraat, ca. 1985
• Sumatrastraat hoek Atjehstraat, 1975 Sumatrastraat hoek Atjehstraat, 1975
• Sumatrastraat hoek Solostraat, 1975 Sumatrastraat hoek Solostraat, 1975
• Sumatrastraat, 1972 Sumatrastraat, 1972
• Sumatrastraat, 1972 Sumatrastraat, 1972
• Sumatrastraat, 8-1973 Sumatrastraat, 8-1973
• Sumatrastraat, 10-1973 Sumatrastraat, 10-1973
• Sumatrastraat, 1974 Sumatrastraat, 1974
• Sumatrastraat, 1974 Sumatrastraat, 1974
• Sumatrastraat, 1975-1980 Sumatrastraat, 1975-1980
• Sumatrastraat, 1975 Sumatrastraat, 1975
• Sumatrastraat, 1976 Sumatrastraat, 1976
• Sumatrastraat, 1976 Sumatrastraat, 1976
• Sumatrastraat, 1976 Sumatrastraat, 1976
• Sumatrastraat, 1975 Sumatrastraat, 1975
• Sumatrastraat, 1975 Sumatrastraat, 1975
•  

Oost-Indische buurt: Klarendal (geografische namen) hedendaagse foto's

• Atjehstraat, 26-6-2015 Atjehstraat, 26-6-2015
• Atjehstraat, 26-6-2015 Atjehstraat, 26-6-2015
• Javastraat, 26-6-2015 Javastraat, 26-6-2015
• Javastraat, 26-6-2015 Javastraat, 26-6-2015
• Javastraat, 26-6-2015 Javastraat, 26-6-2015
• Javastraat, 26-6-2015 Javastraat, 26-6-2015
• Solostraat, 26-6-2015 Solostraat, 26-6-2015
• Solostraat, 26-6-2015 Solostraat, 26-6-2015
• Solostraat, 26-6-2015 Solostraat, 26-6-2015
• Sumatrastraat, 26-6-2015 Sumatrastraat, 26-6-2015
• Sumatrastraat, 26-6-2015 Sumatrastraat, 26-6-2015
• Sumatrastraat, 26-6-2015 Sumatrastraat, 26-6-2015
• Sumatrastraat, 26-6-2015 Sumatrastraat, 26-6-2015
• Sumatrastraat, 26-6-2015 Sumatrastraat, 26-6-2015
• Sumatrastraat, 26-6-2015 Sumatrastraat, 26-6-2015
• Sumatrastraat, 26-6-2015 Sumatrastraat, 26-6-2015
• Sumatrastraat, 26-6-2015 Sumatrastraat, 26-6-2015
•  

Oost-Indische buurt: Arnhemse Broek (gouverneurs-generaal) historische foto's

• Valckenierstraat, 1959 Valckenierstraat, 1959
• Daendelsstraat, 1975-1980 Daendelsstraat, 1975-1980
• Het Broek, 15-7-2007 Het Broek, 15-7-2007
• Het Broek, 12-3-2007 Het Broek, 12-3-2007
• Het Broek, 1978 Het Broek, 1978
• J.P. Coenstraat, ca. 1935 J.P. Coenstraat, ca. 1935
• J.P. Coenstraat, 1945 J.P. Coenstraat, 1945
• J.P. Coenstraat, 1980-1985 J.P. Coenstraat, 1980-1985
• J.P. Coenstraat renovatiecomité, 1977 J.P. Coenstraat renovatiecomité, 1977
• Stuyvesantstraat, 1950-1960 Stuyvesantstraat, 1950-1960
• Valckenierstraat, 1970 Valckenierstraat, 1970
• Valckenierstraat, 2003 Valckenierstraat, 2003
• Valckenierstraat 5, 2004 Valckenierstraat 5, 2004
• Valckenierstraat, 1978 Valckenierstraat, 1978
• Van Diemenstraat, 1975-1980 Van Diemenstraat, 1975-1980
• Van Diemenstraat, 1990-1995 Van Diemenstraat, 1990-1995
• Van Diemenstraat, 1990-1995 Van Diemenstraat, 1990-1995
• Van Imhoffstraat, 1980-1985 Van Imhoffstraat, 1980-1985
•  

Oost-Indische buurt: Arnhemse Broek (gouverneurs-generaal) hedendaagse foto's

• Daendelsstraat, 26-6-2015 Daendelsstraat, 26-6-2015
• Daendelsstraat, 26-6-2015 Daendelsstraat, 26-6-2015
• Daendelsstraat, 26-6-2015 Daendelsstraat, 26-6-2015
• J.P. Coenstraat, 26-6-2015 J.P. Coenstraat, 26-6-2015
• J.P. Coenstraat, 26-6-2015 J.P. Coenstraat, 26-6-2015
• J.P. Coenstraat, 26-6-2015 J.P. Coenstraat, 26-6-2015
• J.P. Coenstraat, 26-6-2015 J.P. Coenstraat, 26-6-2015
• J.P. Coenstraat, 26-6-2015 J.P. Coenstraat, 26-6-2015
• J.P. Coenstraat, 26-6-2015 J.P. Coenstraat, 26-6-2015
• Stuyvesantstraat, 26-6-2015 Stuyvesantstraat, 26-6-2015
• Stuyvesantstraat, 26-6-2015 Stuyvesantstraat, 26-6-2015
• Stuyvesantstraat, 26-6-2015 Stuyvesantstraat, 26-6-2015
• Valckenierstraat, 26-6-2015 Valckenierstraat, 26-6-2015
• Valckenierstraat, 26-6-2015 Valckenierstraat, 26-6-2015
• Valckenierstraat, 26-6-2015 Valckenierstraat, 26-6-2015
• Van Diemenhof, 26-6-2015 Van Diemenhof, 26-6-2015
• Van Diemenhof, 26-6-2015 Van Diemenhof, 26-6-2015
• Van Diemenhof, 26-6-2015 Van Diemenhof, 26-6-2015
• Van Diemenhof, 26-6-2015 Van Diemenhof, 26-6-2015
• Van Imhoffstraat, 26-6-2015 Van Imhoffstraat, 26-6-2015
• Van Imhoffstraat, 26-6-2015 Van Imhoffstraat, 26-6-2015
• Van Imhoffstraat, 26-6-2015 Van Imhoffstraat, 26-6-2015
• Van Imhoffstraat, 26-6-2015 Van Imhoffstraat, 26-6-2015
•  

Oost-Indische buurt: Presikhaaf III (zeehelden)

• Bontekoestraat, 26-6-2015 Bontekoestraat, 26-6-2015
• Bontekoestraat, 26-6-2015 Bontekoestraat, 26-6-2015
• Bontekoestraat, 26-6-2015 Bontekoestraat, 26-6-2015
• De Houtmanstraat, 26-6-2015 De Houtmanstraat, 26-6-2015
• De Houtmanstraat, 26-6-2015 De Houtmanstraat, 26-6-2015
• De Houtmanstraat, 26-6-2015 De Houtmanstraat, 26-6-2015
• Karel Doormanstraat, 26-6-2015 Karel Doormanstraat, 26-6-2015
• Karel Doormanstraat, 26-6-2015 Karel Doormanstraat, 26-6-2015
• Karel Doormanstraat, 26-6-2015 Karel Doormanstraat, 26-6-2015
• Karel Doormanstraat, 26-6-2015 Karel Doormanstraat, 26-6-2015
• Karel Doormanstraat, 26-6-2015 Karel Doormanstraat, 26-6-2015
• Lacomblestraat, 26-6-2015 Lacomblestraat, 26-6-2015
• Lacomblestraat, 26-6-2015 Lacomblestraat, 26-6-2015
• Lacomblestraat, 26-6-2015 Lacomblestraat, 26-6-2015
•  

Historische afbeeldingen

• Eugène Edouard Bernard Lacomblé(straat) Eugène Edouard Bernard Lacomblé(straat)
• Monument Karel van der Heijden, 1911 Monument Karel van der Heijden, 1911
• Monument Karel van der Heijden, 1911 Monument Karel van der Heijden, 1911
• Luitenant-Generaal Karel van der Heijden, 1890 Luitenant-Generaal Karel van der Heijden, 1890
• Monument Luitenant-Generaal Karel van der Heijden, 1911 Monument Luitenant-Generaal Karel van der Heijden, 1911
• Monument Luitenant-Generaal Karel van der Heijden, 1911 Monument Luitenant-Generaal Karel van der Heijden, 1911
• Onthulling monument Generaal Karel van der Heijden, 1903 Onthulling monument Generaal Karel van der Heijden, 1903
• Onthulling monument Generaal Karel van der Heijden, 1903 Onthulling monument Generaal Karel van der Heijden, 1903
• Lacombléstraat, 1960-1965 Lacombléstraat, 1960-1965
• Monument Karel van der Heijden, circa 1910 Monument Karel van der Heijden, circa 1910
• Monument Karel van der Heijden, circa 1915 Monument Karel van der Heijden, circa 1915
•  

Losse Indische straten: Hazegrietje (2 gouverneurs-generaal)

• Karel van der Heijdenweg, 26-6-2015 Karel van der Heijdenweg, 26-6-2015
• Karel van der Heijdenweg, 26-6-2015 Karel van der Heijdenweg, 26-6-2015
• Karel van der Heijdenweg, 26-6-2015 Karel van der Heijdenweg, 26-6-2015
• Van Heutszlaan, 26-6-2015 Van Heutszlaan, 26-6-2015
• Van Heutszlaan, 26-6-2015 Van Heutszlaan, 26-6-2015
• Van Heutszlaan, 26-6-2015 Van Heutszlaan, 26-6-2015
• Van Heutszlaan, 26-6-2015 Van Heutszlaan, 26-6-2015
•