Roermond

Roermond - Niet één maar twee naoorlogse Indische buurten

Door Willem Cartigny

Roermond is een oud bestuurscentrum in het oosten van Limburg. Het was eeuwenlang de hoofdstad van het Overkwartier van Gelre, dat noord- en midden-Limburg en aansluitend gebied in het latere Duitsland besloeg. Roermond heeft twee naoorlogse Indische buurten, die qua straatnamen nogal divers zijn opgebouwd. In de wijk De Kemp hebben 13 stratennamen een Oost- of West-Indische verwijzing. Hier liggen tien geografische straatnamen, waarvan er vijf  verwijzen naar Oost-Indië en vijf naar  West-Indië. Drie andere straten zijn vernoemd naar personen: één straat betreft gouverneur-generaal J.P. Coen, en schout-bij-nacht Karel Doorman is twee keer vernoemd. In het aangrenzende wijkje Kitskensberg-Oost worden naast tien gouverneurs-generaal in Nederlands-Indië, twee ontdekkingsreizigers/koopmannen, De Houtman en Van Riebeeck en admiraal Helfrich, geëerd met een straatnaam.

De twee wijken liggen op hogere zandgronden in het zuidoosten van de stad. De Indische buurt in De Kemp is onderdeel van de grotere wijk De Kemp en ligt daarin redelijk centraal. Deze wijk werd gebouwd  vanaf 1948, en de bouw van Kitskensberg begon in 1963. De wijken liggen naast elkaar, maar worden van elkaar gescheiden door de autosnelweg A73.

Met wat goede wil zou je ook nog de Louis Beelstraat kunnen noemen. Geboren Roermondenaar Louis Beel was van 1948-1949 Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon in Nederlands Oost-Indië, maar deze straat maakt geen deel uit van meer straten, c.q. een wijkje met 'Indische' namen. Bovendien is Beels naam ongetwijfeld vergeven vanwege diens premier- en staatsmanschap in plaats van zijn hoge functie in Indië.

De Kemp

In de laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog was Roermond een frontstad geweest. Een deel van de stad werd door de gevechten verwoest. Om deze reden vond er in Roermond dan ook wederopbouw en nieuwe stadsuitbreiding plaats. Eén van de nieuwe wijken was De Kemp, waar vanaf 1948 in twee fasen 150 woningen werden gebouwd aan de Karel Doormanstraat, Keulsebaan en St. Jozefstraat. De wijk werd gebouwd op een stuk grond dat net voor de oorlog was overgenomen van buurgemeente Melick-Herkenbosch. Voor de Tweede Wereldoorlog werd hier al woningbouw ontwikkeld, maar dit was door de oorlog stil komen te liggen. De naoorlogse bebouwing betrof woningwetwoningen in de vorm van eengezinswoningen en gestapelde twee-op-een-woningen naar ontwerp van A. Rinkens, J. Buschman en de vereniging Ons Limburg.

Na de eerste bebouwing werd De Kemp geleidelijk verder uitgebreid. In de periode tussen 1948 en 1956 werden de Borneostraat, Celebesstraat, Floresstraat, Javastraat en Sumatrastraat benoemd. Met deze benoemingen was de Indische buurt geboren. In 1953 werden bovendien de West-Indische straatnamen Antillenstraat, Bonairestraat Curaçaostraat, Arubastraat en Surinamestraat aangenomen. Aangezien De Kemp te kenschetsen is als vroege wederopbouw, bestaat de wijk in de hoofdzaak uit vooroorlogse architectuur. Schuine daken, baksteen en eengezinswoningen komen dan ook vrijwel in de gehele wijk terug.

Kitskensberg-Oost

Alle 13 straatnamen in Kitskensberg-Oost zijn vergeven in 1963 en 1970. Het merendeel van deze straatnamen betreffen gouverneurs-generaal.

Bovenstaande is een gedeelte uit het uitgebreide artikel van Willem Cartigny, dat in het boek Onze Indische buurten wordt opgenomen. Volg deze website of onze Facebookpagina Indische buurten voor de verschijningsdatum, namelijk in 2020!

Historische foto's De Kemp

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/roermond#sigProIdd85984af4a

Hedendaagse foto's De Kemp

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/roermond#sigProId4bf91102e0

Hedendaagse foto's De Kemp

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/roermond#sigProIdd6feacd6cc

Historische foto's Kitskensberg

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/roermond#sigProId41549e6565

Hedendaagse foto's Kitskensberg

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/roermond#sigProIda924fac937