'Indische' burgemeester krijgt zijn Molukse wijk

Door Gerjan Crebolder

Broedervolk
Al ruim 65 jaar wonen er mensen van Molukse komaf in Barneveld. In 1951 kwamen enkele honderden voormalige KNIL-militairen met hun gezinnen  aan in het dorp. De warme ontvangst die zij kregen was niet in het minst te danken aan de toenmalige burgemeester van Barneveld, mr. Carl Erich Eberhard Kuntze. Kuntze was vanaf 1923 in verschillende functies werkzaam geweest in Nederlands-Indië. In eerste instantie was hij in Soerabaja en Batavia adjunct-inspecteur bij de belastingdienst, maar later was hij werkzaam bij het algemeen secretariaat van het kabinet van de Gouverneur-Generaal en was hij referendaris in Buitenzorg. Vanaf 1935 tot de Japanse bezetting van Nederlands-Indië op 13 maart 1942 was Kuntze burgemeester, eerst van Cheribon op Java en later van Medan op Sumatra. Kuntze sprak Maleis en dat was hij, na zijn benoeming tot burgemeester van Barneveld per 1 januari 1947 zeker niet vergeten.

Niet alleen burgemeester Kuntze toonde een positieve opstelling ten aanzien van de vrijheidsstrijd van de Molukkers. Ook de redactie van de Barneveldse Krant gaf er blijk van begrip te hebben voor de vrijheidsstrijd van de Molukkers. Dat blijkt bijvoorbeeld uit een commentaar in de krant van 7 oktober 1950, waarin hoofdredacteur Dick Rebel stelde dat de Ambonezen op grond van de besluiten van de Ronde Tafelconferentie van 1949 volledig het recht hadden om een eigen republiek uit te roepen. De stelling van de Indonesische regering dat de onafhankelijkheid van Ambon slechts het stokpaardje van een paar fanatiekelingen was, werd door de krant als onzin beschouwd. Soekarno werd vergeleken met de Russische leiders van toen die ook ‘alsmaar zaten te knoeien en wroeten in andermans eigendommen’. Ook de Nederlandse regering moest het ontgelden. Deze werd verweten wapens aan het Indonesische leger te hebben geleverd die vervolgens tegen de Molukkers werden gebruikt: ‘Zo kan het gebeuren dat Nederlands trouwste dienaren in het Verre Oosten vermoord en geknecht worden met Nederlandse wapens. Dat is te erg.’

Nog voordat het bekend was dat er Ambonezen in het dorp zouden worden ondergebracht, organiseerden de inwoners van Barneveld acties om de bewoners van de Zuid-Molukken te ondersteunen Een voorbeeld hiervan is de ‘Ambonavond’ van 20 januari 1951 in de grote zaal van ‘De Vergulde Wagen’ van de familie Galama in Voorthuizen.

[...]

Burgemeester Labree
Na Kuntze zou het tot 1 maart 1981 duren alvorens de gemeente Barneveld opnieuw een burgemeester met een ‘Indische achtergrond’ zou krijgen. Dat was mr. Cornelis Willem Labree (1928-1992).  [...] Labree’s belangstelling voor hun heden en verleden leidde er uiteindelijk toe dat hij de Molukse gemeenschap toezegde dat, zodra de gelegenheid zich voor zou doen, een aantal straten in een nog te bouwen woonwijk naar Molukse eilanden zou worden vernoemd.

Een gehele artikel verschijnt in het boek Onze Indisch buurten. Volg de informatie op onze website en Facebookpagina Indische buurten!

Historische foto's De Schaffelaar

• Barak 3, de Schaffelaar, 1952-1953 Barak 3, de Schaffelaar, 1952-1953
• Woonoord De Schaffelaar met de eerste bewoners, 4-1952 – 5-1952 Woonoord De Schaffelaar met de eerste bewoners, 4-1952 – 5-1952
• Barak 1 op De Schaffelaar, 1952-1953 Barak 1 op De Schaffelaar, 1952-1953
• Opa Job Kaihatu met zijn oudste zoon Chris op De Schaffelaar, 1951-1952 Opa Job Kaihatu met zijn oudste zoon Chris op De Schaffelaar, 1951-1952
• Enkele bewoners van de Schaffelaar, 1951-1952 Enkele bewoners van de Schaffelaar, 1951-1952
• Bewoners van de Schaffelaar vóór Barak I, 1951-1952 Bewoners van de Schaffelaar vóór Barak I, 1951-1952
• Barak I op de Schaffelaar, 1952-1953 Barak I op de Schaffelaar, 1952-1953
• Huwelijk op de Schaffelaar, 1953-1954 Huwelijk op de Schaffelaar, 1953-1954
• Bewoners van De Schaffelaar, 1956-1957 Bewoners van De Schaffelaar, 1956-1957
• De familie Kaihatu met gerepatrieerden op De Schaffelaar, 1951-1952 De familie Kaihatu met gerepatrieerden op De Schaffelaar, 1951-1952
• Feest, 1952-1953 Feest, 1952-1953
• Molukse avond, 1952-1953 Molukse avond, 1952-1953
• Molukse avond, 1952-1953 Molukse avond, 1952-1953
• Molukse avond, 1952-1953 Molukse avond, 1952-1953
• Molukse avond, 1952-1953 Molukse avond, 1952-1953
• Molukse avond, 1952-1953 Molukse avond, 1952-1953
• Molukse avond, 1952-1953 Molukse avond, 1952-1953
• De achterzijde van het woonoord De Schaffelaar, 1950-1960 De achterzijde van het woonoord De Schaffelaar, 1950-1960
• Sneeuwpret, 1950-1960 Sneeuwpret, 1950-1960
• Bruidspaar, 1950-1960 Bruidspaar, 1950-1960
• Bruidspaar, 1950-1960 Bruidspaar, 1950-1960
• Vier Molukse dames, 1950-1960 Vier Molukse dames, 1950-1960
• 'De Schaffelaar', 1951-1955, rechtsboven barakken 'De Schaffelaar', 1951-1955, rechtsboven barakken
• Stafschool B.B. Kasteel 'De Schaffelaar', 1950-1955 Stafschool B.B. Kasteel 'De Schaffelaar', 1950-1955
• Barneveld met De Schaffelaar en het barakkenkamp, 1945-1960 Barneveld met De Schaffelaar en het barakkenkamp, 1945-1960
• Huis de Schaffelaar, rechts barakken, 1945-1955 Huis de Schaffelaar, rechts barakken, 1945-1955
• Huis de Schaffelaar, rechts barakken, 1950-1955 Huis de Schaffelaar, rechts barakken, 1950-1955
•  

Historische foto's De Biezen

• Het hijsen van de vlag op 25 april 195? Het hijsen van de vlag op 25 april 195?
• Afbraak woonoord De Biezen, 1965-1980 Afbraak woonoord De Biezen, 1965-1980
• Woonoord De Biezen, 1951-1965 Woonoord De Biezen, 1951-1965
• Voetbalvereniging Maluku Muda, 1960-1970 Voetbalvereniging Maluku Muda, 1960-1970
• "Groeten uit woonoord De Biezen", 1951-1975 "Groeten uit woonoord De Biezen", 1951-1975
• Sinterklaasviering op woonoord De Biezen, 1951-1975 Sinterklaasviering op woonoord De Biezen, 1951-1975
• Molukse kleuters, 1950-1960 Molukse kleuters, 1950-1960
• Drie generaties Molukkers, 1951-1960 Drie generaties Molukkers, 1951-1960
• Veluwehal door burgemeester Labree, 1-2-1987 Veluwehal door burgemeester Labree, 1-2-1987
• Veluwehal door burgemeester Labree, 1-2-1987 Veluwehal door burgemeester Labree, 1-2-1987
• Barakken t.b.v. Molukkers op woonoord de Biezen, 1951-1975 Barakken t.b.v. Molukkers op woonoord de Biezen, 1951-1975
• Woonoord De Biezen voor de Molukkers, 1960-1970 Woonoord De Biezen voor de Molukkers, 1960-1970
• Woonoord 'De Biezen', 1951-1960 Woonoord 'De Biezen', 1951-1960
•  

Burgemeesters

• Burgemeestersechtpaar Kuntze-Ter Beek Burgemeestersechtpaar Kuntze-Ter Beek
• Burgemeester Labree met Chris Kaihatu en Alex Lopulalan Burgemeester Labree met Chris Kaihatu en Alex Lopulalan
• Burgemeester Kuntze Burgemeester Kuntze
• Burgemeester Kuntze Burgemeester Kuntze
• Burgemeester Labree Burgemeester Labree
•  

Historische foto's gebied Eilanden-West en Eilanden-Oost

• De Burgt bij de Barneveldse beek, 1915-1925 De Burgt bij de Barneveldse beek, 1915-1925
• Wijk Rootselaar, grasland nu Eilanden-Oost Wijk Rootselaar, grasland nu Eilanden-Oost
•  

Hedendaagse foto's Eilanden-West en Eilanden-Oost

• Ambon, 8-8-2016 Ambon, 8-8-2016
• Ambon, 8-8-2016 Ambon, 8-8-2016
• Ambon, 8-8-2016 Ambon, 8-8-2016
• Ambon, 8-8-2016 Ambon, 8-8-2016
• Ambon, 8-8-2016 Ambon, 8-8-2016
• Buru, 28-3-2017 Buru, 28-3-2017
• Buru, 28-3-2017 Buru, 28-3-2017
• Buru, 28-3-2017 Buru, 28-3-2017
• Buru, 28-3-2017 Buru, 28-3-2017
• Buru, 28-3-2017 Buru, 28-3-2017
• Buru, 28-3-2017 Buru, 28-3-2017
• Ceram, 8-8-2016 Ceram, 8-8-2016
• Ceram, 8-8-2016 Ceram, 8-8-2016
• Ceram, 28-3-2017 Ceram, 28-3-2017
• Ceram, 8-8-2016 Ceram, 8-8-2016
• Ceram, 8-8-2016 Ceram, 8-8-2016
• Ceram, 8-8-2016 Ceram, 8-8-2016
• Ceram, 8-8-2016 Ceram, 8-8-2016
• Ceram, 8-8-2016 Ceram, 8-8-2016
• Ceram, 8-8-2016 Ceram, 8-8-2016
• Ceram, 8-8-2016 Ceram, 8-8-2016
• Ceram, 8-8-2016 Ceram, 8-8-2016
• Ceram vanaf Ambon, 8-8-2016 Ceram vanaf Ambon, 8-8-2016
• Ceram vanaf Nusa Laut, 8-8-2016 Ceram vanaf Nusa Laut, 8-8-2016
• Eilandenboog, 8-8-2016 Eilandenboog, 8-8-2016
• Haruku, 28-3-2017 Haruku, 28-3-2017
• Haruku, 28-3-2017 Haruku, 28-3-2017
• Nusa Laut, 8-8-2016 Nusa Laut, 8-8-2016
• Nusa Laut, 8-8-2016 Nusa Laut, 8-8-2016
• Nusa Laut, 28-3-2017 Nusa Laut, 28-3-2017
• Saparua, 28-3-2017 Saparua, 28-3-2017
• Saparua, 2016 Saparua, 2016
• Ternate, 28-3-2017 Ternate, 28-3-2017
• Ternate, 28-3-2017 Ternate, 28-3-2017
• Ternate, 28-3-2017 Ternate, 28-3-2017
• Ternate, 28-3-2017 Ternate, 28-3-2017
• Ternate, 28-3-2017 Ternate, 28-3-2017
• Ternate, 28-3-2017 Ternate, 28-3-2017
• Ternate, 29-6-2017 Ternate, 29-6-2017
• Ternate, 29-6-2017 Ternate, 29-6-2017
• Ternate, 29-6-2017 Ternate, 29-6-2017
• Ternate, 29-6-2017 Ternate, 29-6-2017
• Ternate, 29-6-2017 Ternate, 29-6-2017
• Ternate, 29-6-2017 Ternate, 29-6-2017
•