Oost-Indische Buurten

Pieter Merkus werd op 18 maart 1787 in Naarden geboren. Hij ging op zestienjarige leeftijd rechten in Leiden studeren, waarna hij in 1808 promoveerde. In 1815 vertrok hij aan boord van de Admiraal Evertsen naar Indië. Eenmaal in Batavia maakte Merkus snel carrière. In 1819 werd hij benoemd tot advocaat fiscaal bij het militair gerechtshof. In 1822 werd hij benoemd tot gouverneur van de Molukken. Hij keerde in 1828 terug in Batava waar hij werd benoemd tot president van het hooggerechtshof. Een jaar later treed hij toe tot de Raad van Indië. Hij had een grote afkeer van het cultuurstelsel. Merkus trouwde in 1830 met Wilhelmina Nicalina Cranssen, van wie de vader ook gouverneur was op de Molukken en met een Ambonese slavin was getrouwd. Toen gouverneur-generaal De Eerens onverwacht overleed, moest Merkus als oudste lid van de Raad deze functie waarnemen. Op 6 januari 1841 aanvaardde hij de positie van waarnemend landvoogd, waarna hij op 11 oktober 1842 door Koning Willem II definitief werd benoemd.

Merdeka betekent vrij of onafhankelijk en vormde al in de koloniale tijd de verboden strijdleuze van de nationalistische beweging. Na de Proclamatie van de Republiek Indonesia op 17 augustus 1945 werd het de kenmerkende strijdleuze van de onafhankelijkheidsstrijders.

Bron
-           Prof. dr. Gert Oostindie, directeur KITLV in 'Advies-KITLV-straatnamen-Amsterdam.pdf' d.d. 19-6-2019

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Merdekagracht (1)

De vulkaan Merapi, in het Maleis gunung Merapi dat vuurberg betekent, ligt in de provincie Midden-Java. Deze actieve stratovulkaan heeft een hoogte van 2.968 meter. Deze vulkaan die geregeld uitbarst ligt 28 km. ten noorden van Jogjakarta. Duizenden mensen wonen op de flanken van de vulkaan. De Merapi is de jongste van een groep vulkanen op Zuid-Java. Hij bevindt zich op een zone waar de Indische plaat en de Australische plaat onder de Sunda plaat, een deel van de Euraziatische plaat, schuiven. De Merapi is voortdurend actief. Recente uitbarstingen of uitstoot van aswolken dateren van 2006, 2010 en 2013.

Bron
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Merapi (21-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Merapistraat (1)

Merak is het Maleise woord voor groene pauw.

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Merakstraat (1)

De naam Mentawi in de straatnaam van Haarlem levert geen betekenis op. De straat ligt tussen vier straten met eilandennamen. De Mentawei-eilanden bestaan wel. Deze ongeveer 70 eilanden liggen circa 150 km uit de kust van West-Sumatra. Vier van de Mentawei-eilanden zijn bewoond. Siberut, met als belangrijkste stad Muara Siberut, recht tegenover de havenstad Padang, is het grootste met een oppervlak van 4.480 km². De andere drie eilanden zijn Sipora, 845 km² en Noord- en Zuid-Pagai, samen 1.675 km². De totale populatie op de eilanden is ruim 76.000. Door de geïsoleerde ligging van de eilanden is er een animistische tribale leefcultuur, met de verbouw van sago, kokosnoten, bananen en daarnaast de jacht. De inwoners op de eilanden kennen een klasseloze maatschappij.

Bronnen
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921), p.315.
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Mentawai-eilanden (21-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Mentawistraat (1)

Menado, maar sinds de onafhankelijkheid Manado, is de provinciehoofdstad van Noord-Sulawesi. Het ligt aan de baai van Manado en is omringd door vulkanisch gebergte. Het aantal inwoners bedraagt ruim 700.000 en is daarmee na Makassar, de tweede stad op Sulawesi. De eerste Europeanen die Manado bezochten en bezaten waren de Spanjaarden en Portugezen. Pas in 1658 nam de VOC het bezit over en bouwde er Fort Amsterdam. Manado werd net als de andere meer oostelijk gelegen eilanden gekerstend door Nederlandse zendelingen. Ze bouwden de eerste Christelijke kerk, de Oude Kerk.

Bronnen
-           https://en.wikipedia.org/wiki/Manado (21-11-2017)
-           North Sulawesi in Figures 2013. Badan Pusat Statistik Sulawesi Utara, 2013, p. 52.

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Menadostraat (6)

Meester Cornelis was de naam van een stadsdeel in Batavia met een oppervlakte van 1560 km². Nu heet dit stadsdeel in Jakarta, Jatinegara. Oorspronkelijk bestond het gebied uit particuliere landerijen bestemd voor de teelt van klappers, padi en soms suikerriet.
De naam Meester Cornelis komt van de calvinistische Bandanese schoolmeester, prediker en grondbezitter meester Cornelis van Senen. Aan het begin van de zeventiende eeuw had Batavia, waar de voertaal Nederlands was, drie scholen. Meester Cornelis had de leiding over de school in het Bandanese kwartier. Hier onderwees hij in 1635 de beginselen van het christelijke geloof. Hij was eigenaar van een huis aan de Tijgersgracht en in 1656 werd hij bezitter van een stuk grond met een oppervlakte van ongeveer vijf vierkante kilometer aan de rivier de Ciliwung. In 1661 stierf Meester Cornelis, maar zijn naam bleef verbonden aan dit grondgebied, dat nog lang Meester Cornelis zou heten. Pas vanaf 1935 viel het gebied officieel onder Batavia.

Bronnen
-           J. Bezemer, Beknopte Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië (1921), p.312.
-           P.C. Molhuysen, P.J. Blok en Fr. K.H. Kossmann, Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel 8 (Leiden 1930), p.314-315.
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Meester_Cornelis (21-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Meester Cornelisstraat (1)

Willem Adam Meelhuysen, is op 5 maart 1901 geboren te Soerabaja. Hij was kapitein der artillerie bij het KNIL en overleed op 22 december 1942 in Soerabaja. Een vliegtuig met aan boord kapitein Meelhuysen wordt tijdens de Japanse inval neergeschoten. Meelhuysen overleeft en duikt onder in Soerabaja. Daar organiseert hij Verzetsgroep Soerabaja en gaat verkleed als een Nederlands-Indiër opereert onder de schuilnaam Tahir. Hij krijgt hulp van zijn schoonzus Godie Meelhuysen. De activiteiten van deze groep bestond veelal uit het verzamelen van wapens, het oprichten van wapendepots, het verzamelen van ontvangst- en zendapparatuur, het verspreiden van oorlogsnieuws, het verlenen van hulp aan guerrillastrijders en onderduikers en het plegen van sabotage met betrekking tot strategische militaire objecten. Eind 1942 worden enkele leden van de groep opgepakt. Meelhuysen geeft zich aan, neemt alle schuld op zich en pleegt op 22 december 1942 zelfmoord in zijn cel. Meelhuysen ligt begraven op het Nederlands ereveld Kembang Kuning te Surabaya.

Bronnen
-           https://www.verzetsmuseum.org/museum/nl/tweede-wereldoorlog/koninkrijkdernederlanden/nederlandsindie/nederlandsindie,verzet (14-1-2019)
-           https://oorlogsgravenstichting.nl/persoon/100811/willem-adam-meelhuysen (14-1-2019)
-           Digitaal Erfgoed Almere, Vaststellen straatnaamgeving Almere in 1993, https://digitaalerfgoed.almere.nl/detail.aspx?ID=1522259

Vernoemingen in Indische buurten
Groep Meelhuysenstraat (1)

Medusa komt uit de Griekse mythologie en uit zich als een hoofd met slangen als haar, angstaanjagend, waarvan de aanblik deed verstenen.

Bron
-           Van Dale

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Medusastraat (1)

Medan is de hoofdstad van de provincie Noord-Sumatra en heeft ruim twee miljoen inwoners. Het is de vierde stad qua inwonertal van Indonesië, het grootste van Sumatra. Medan ligt aan de Deli-rivier en dicht bij de vulkanen Sibayak en Sinabung. Deze laatst kwam in 2013 na vierhonderd slaap weer tot een uitbarsting. In de Deliregio werd mede door de komst van Jacob Nienhuys, medio 1865, vooral tabak verbouwd. Maar later stroomden ook planters van diverse nationaliteiten toe, die zich specialiseerden in rubber, palmolie, sisal en thee. Door de welvaart en uitstraling werd Medan het Parijs van Sumatra genoemd. Rond 1925 was er een gebied van meer dan een miljoen hectare oerwoud gekapt en gecultiveerd. De hoven van de sultans van het gebied konden zich door hun enorme rijkdom meten met die van het Maleise schiereiland en Java. Medan is een zakencentrum voor olie- en landbouwondernemingen. Door de snelle groei van de stad na de onafhankelijkheid, door instroom van Batak en andere migranten uit heel Indonesië, heeft de stad moeite met het onderhouden van een infrastructuur en zijn er problemen met het water, de elektriciteit en de riolering. Ook vervuiling wordt een steeds groter probleem. Mede door ontbossing in het achterland hebben de lagergelegen delen van de stad steeds meer te maken met overstromingen.

Bron
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Medan_(Indonesië) (21-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Medanplantsoen (1), Medanstraat (6)

Mataram kan duiden op het sultanaat van Mataram, het laatste grote onafhankelijke Javaanse koninkrijk voordat het eiland werd gekoloniseerd door de Nederlanders. Het rijk lag in het midden van Java en de bloeiperiode was van het eind van de zestiende eeuw tot 1755 toen het gesplitst werd in de rijken van Soerakarta en Djokjakarta.

Mataram was op Lombok een vorstendom dat voor de Lombokoorlog het gehele eiland beheerste.

Mataram is ook een stad in het westen van de provincie West Nusa Tenggara op Lombok. Deze stad met een luchthaven heeft ruim 420.000 inwoners. De belangrijkste overheidsgebouwen, industrieën, handelsondernemingen van Lombok bevinden zich in Mataram.

Bronnen
-           P.A. van der Lith, Encyclopaedie van Nederlandsch-Indië, deel 2 (1896-1905), p.470.
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Sultanaat_Mataram (20-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten
Mataramstraat (2)

pm

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
De Marowijne (1), Marowijne (1), Marowijnedreef (1), Marowijnepad (1), Marowijnestraat (4). Totaal 8.

Naam van een vliegtuig, Douglas DC 2 (PH-AKM), op 22 april 1935 overgedragen aan de KLM. Op 14 mei arriveerde de Maraboe in Amsterdam en kwam in operationele dienst van de KLM ten behoeve van de Indië-lijn. De eerste vlucht naar Batavia werd gestart op 30 mei 1935 onder gezagvoerder Smirnoff.  Tijdens de tweede vlucht van Nederlands-Indië naar Nederland verongelukte zij op de startbaan van Bushir in Iran. Het is 17 juli 1935 en gelukkig konden de bemanning en de passagiers het toestel op tijd verlaten.

Bron
-           http://www.aviacrash.nl/paginas/maraboe.htm (20-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Maraboeweg (1)

Malang is een stad gelegen in de provincie Oost-Java. In 2010 woonden er ruim 800.000 mensen. Malang was een stad die bij de Nederlanders zeer populair was. Dit komt door het milde klimaat, de hogere ligging (400 m boven zeeniveau) en relatief dicht bij Surabaya, ongeveer 90 kilometer ten zuiden van deze grote stad met zijn haven. Voor de Tweede Wereldoorlog bouwden de Nederlanders in de vorm van een tuinstad, met mooie huizen in art decostijl en brede lanen en parken.

Bron
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Malang_(stad) (20-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Malangstraat (1)

Het Maleisisch Schiereiland of Malakka (vaak ook geschreven als Melakka of Mallacca) was een Nederlandse kolonie van 1641-1795 en van 1818-1825, gelegen in Zuidoost-Azië. De kolonie was zowel strategisch, vanwege haar ligging, als economisch belangrijk. Malakka met zijn belangrijke overslaghaven van de specerijenhandel was in 1511 al eerder veroverd door de Portugees Alfonso de Albuquerque. Hier kwam hij de route naar de specerijeneilanden te weten en binnen een jaar voer een vloot van drie kleine schepen onder leiding van Antonio de Abreu naar de Banda-eilanden.

Malakka is ook een kustplaats in Maleisië en hoofdplaats van de gelijknamige deelstaat.

Bronnen
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Nederlands-Malakka (20-11-2017)
-           https://nl.wikipedia.org/wiki/Malakka_(stad) (20-11-2017)

Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Malakkastraat (2)